Çin, Dünyanın Manyetik Alanından 700.000 Kat Güçlü Süperiletken Manyetik Alan Üretti

Çinli bilim insanları, pazar günü yaptıkları açıklamada, tamamen süperiletken bir mıknatısla 351.000 gauss değerinde sabit bir manyetik alan üretmeyi başardıklarını ve yeni bir dünya rekoru kırdıklarını duyurdu. Araştırmacılar, bu gelişmenin nükleer manyetik rezonans spektrometreleri gibi ileri düzey süperiletken bilimsel cihazların ticarileşmesini kayda değer ölçüde hızlandıracağını belirtti. Ayrıca, füzyon mıknatıs sistemleri, uzay elektromanyetik itki, süperiletken endüksiyon ısıtma, manyetik levitasyon ve yüksek verimli enerji iletimi gibi birçok öncü alana kritik teknik destek sağlayacağı ifade edildi. Rekor kıran mıknatıs, Çin Bilimler Akademisi’ne bağlı Plazma Fiziği Enstitüsü (ASIPP) tarafından, Hefei Uluslararası Uygulamalı Süperiletkenlik Merkezi, Hefei Kapsamlı Ulusal Bilim Merkezi Enerji Enstitüsü ve Tsinghua Üniversitesi iş birliğiyle geliştirildi. Çalışma, doğu Çin’in Anhui eyaletindeki Hefei kentinde yürütüldü.

Dünya’nın kendisi dev bir mıknatıs olup yaklaşık 0,5 gauss değerinde jeomanyetik alan üretir. Tamamen süperiletken mıknatıslar, süperiletken malzemelerin sarılmasıyla üretilir. Özel malzemelerden yapılır. Bu malzemeler çok soğutulduklarında elektriği hiç kayıp olmadan iletebilir. Böylece içlerinden çok güçlü elektrik akımı geçer ve bunun sonucunda çok güçlü mıknatıs alanları oluşur. Yani basitçe söylemek gerekirse: süperiletken mıknatıslar, elektriği kayıpsız taşıyan tellerden yapılır ve bu sayede olağanüstü güçlü mıknatıslar haline gelir.ASIPP araştırmacısı Liu Fang, geliştirilen mıknatısın “yüksek sıcaklık süperiletken ek bobin teknolojisini benimsediğini ve bunun düşük sıcaklık süperiletken mıknatıslarla eş eksenli şekilde iç içe yerleştirildiğini” açıkladı. Ekip, düşük sıcaklık ve yüksek manyetik alan koşullarında ortaya çıkan gerilim yoğunlaşması, kalkan akımı etkileri ve çoklu alan etkileşimleri gibi zorlukları aşmayı başardı. Söz konusu yenilikler, mıknatısın mekanik stabilitesini ve elektromanyetik performansını aşırı koşullarda önemli ölçüde artırdı.

Deney sırasında mıknatıs 35,1 tesla değerine kadar enerjilendirildi, 30 dakika boyunca kararlı şekilde çalıştırıldı ve güvenli bir şekilde manyetikten arındırıldı. Süreç, geliştirilen teknik yaklaşımın güvenilirliğini tam olarak doğruladı. Elde edilen manyetik alan gücü, Dünya’nın manyetik alanından 700.000 kat daha güçlü oldu ve ayrıca daha önceki 323.500 gauss değerindeki dünya rekorunu geride bıraktı.

Süperiletken mıknatıslar, manyetik füzyon cihazlarının da temel bileşenleri arasında yer alıyor. Cihazlarda yüksek sıcaklıktaki plazmayı güvenli biçimde tutmak için bir “manyetik kafes” oluşturuluyor. ASIPP uzun süredir füzyon araştırmalarında etkin rol oynuyor ve son dönemde süperiletken malzemeler, cihazlar ve sistemlerde tam yerelleştirme sağlamış durumda. Ayrıca Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör (ITER) projesinin Çin misyonunun ana kurumu olarak, süperiletkenler, düzeltme bobinleri ve mıknatıs besleyiciler dahil birçok tedarik paketini üstleniyor.

‍

‍

‍

Kaynak: https://english.news.cn/20250928/a00ea1b8b8db49018bcd3e606df0b06d/c.html