Bilim İnsanları, İlk Kez Laboratuvar Ortamında İnsan Dişi Büyütmeyi Başardı: Diş Hekimliğinde Yeni Bir Dönem Başlıyor

King’s College London'daki bilim insanları, ilk kez laboratuvar ortamında insan dişi büyütmeyi başardı. Araştırmacılar, gelişmenin, gelecekte kaybedilen dişlerin yeniden büyütülmesini mümkün kılarak dolgulara ve implantlara alternatif sunabileceğini belirtti.

Araştırma ekibi, hücrelerin sinyal göndermesini ve diş oluşturmaya başlamasını sağlayacak şekilde, diş gelişimi için gerekli ortamı taklit eden bir materyal geliştirdi.

King’s College London Rejeneratif Diş Hekimliği Direktörü Dr. Ana Angelova Volponi, elde edilen sonuçların “diş sağlığında devrim yaratma potansiyeli taşıdığını” ifade etti.

Çalışmada, köpekbalıkları ve fillerin yaşamları boyunca yeni dişler üretebildiği, ancak insanların yalnızca bir yetişkin diş setine sahip olduğu vurgulandı. Bu nedenle, diş yenilenmesini sağlayacak bir yetenek, araştırmacılara göre diş hekimliği alanında önemli bir atılım niteliği taşıyor.

İmplantlar ve dolgular, zaman içinde adapte olamayan sabit çözümler sunarken, hastanın kendi hücrelerinden üretilen laboratuvar dişlerinin çeneye entegre olup doğal bir diş gibi kendini onarabileceği ifade edildi.

Imperial College London ile ortak yürütülen araştırma, on yılı aşkın süredir devam ediyor.

“Dolgular diş yapısını zayıflatır”

King’s College Diş Hekimliği, Ağız ve Kraniofasiyal Bilimler Fakültesi’nden araştırmacı Xuechen Zhang, “Dolgular diş onarımı için en iyi çözüm değil. Zamanla diş yapısını zayıflatır, sınırlı bir ömre sahiptir ve daha fazla çürük ya da hassasiyete yol açabilir.” dedi.

Zhang ayrıca, “İmplantlar invaziv cerrahi gerektirir ve implant ile alveolar kemik arasında uyum sağlanmalıdır. Her iki çözüm de yapaydır ve doğal diş işlevini tam anlamıyla geri kazandırmaz. Bu da uzun vadede komplikasyonlara neden olabilir.” sözlerini ekledi.

“Laboratuvarda büyütülen dişler, doğal olarak yenilenerek çeneye gerçek diş gibi entegre olur. Daha güçlü, daha uzun ömürlü ve reddedilme riski olmayan bir yapıda olduklarından dolgulara ya da implantlara kıyasla daha dayanıklı ve biyolojik olarak uyumlu bir çözüm sunar,” ifadeleriyle laboratuvar dişlerinin avantajlarını vurguladı.

Daha önce yapılan laboratuvar denemelerinde hücreler arasında etkili iletişim kurulamaması nedeniyle bu tür gelişmeler başarısız olmuştu.

İki olası yaklaşım: laboratuvarda diş üretimi veya doğrudan yerleştirme

Araştırmacılar şu anda iki olasılık üzerine çalışıyor: Birincisi, tüm dişi laboratuvarda büyütüp sonradan hastaya nakletmek; ikincisi ise erken aşamadaki diş hücrelerini doğrudan hastanın çenesine yerleştirerek gelişimlerini vücut içinde tamamlamalarını sağlamak.

Zhang, “Dişleri ağza yerleştirmek için farklı fikirlerimiz var. Eksik dişin bulunduğu konuma genç diş hücrelerini nakledip ağız içinde büyümelerine izin verebiliriz. Alternatif olarak, dişi tamamen laboratuvarda oluşturup hastanın ağzına yerleştirebiliriz. Her iki yöntem için de dişin gelişiminin en erken evresini laboratuvarda başlatmamız gerekiyor.” açıklamasında bulundu.

Dr. Volponi ise sözlerini şöyle tamamladı: “Alan geliştikçe, bu yenilikçi tekniklerin entegrasyonu, diş tedavisinde sürdürülebilir ve etkili çözümler sunarak devrim yaratma potansiyeline sahiptir.”

‍

‍

‍

Kaynak: https://www.telegraph.co.uk/news/2025/04/13/human-teeth-grown-in-laboratory-for-first-time/