ABD’nin Gizemli Uçağı, Kuantum Navigasyon Teknolojisini Test Etmek Üzere Fırlatılacak

Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri’nin gizemli uzay aracı X-37B, kısa süre içinde yeniden uzaya çıkacak.

Pazartesi günü yapılan açıklamada, Uzay Kuvvetleri, mini Uzay Mekiği formundaki insansız aracın programın sekizinci görevinde gelecek ay yeniden fırlatılacağını duyurdu. Falcon 9 roketiyle gerçekleştirilecek fırlatma, en erken 21 Ağustos tarihinde Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden yapılacak.

Uzay Kuvvetleri envanterinde ikisi de Boeing tarafından üretilmiş iki aktif X-37B uzay aracı bulunuyor. İlk araç, ilk uçuşunu Nisan 2010’da gerçekleştirmişti. O zamandan bu yana iki araç da giderek uzayan görevlerle yörüngeye çıkmaya devam etti. İlk X-37B, son ve en uzun görevini 2020 ile 2022 yılları arasında, 908 gün boyunca uzayda kalarak tamamladı. İkinci araç ise daha yakın zamanda, 434 günlük bir görevin ardından 7 Mart’ta Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’ne iniş yaptı.

Önümüzdeki ay fırlatılacak uzay aracının, yaklaşık 9 metre uzunluğunda ve NASA'nın Uzay Mekiği'nin dörtte biri boyutundaki ilk X-37B olması muhtemel görünüyor.

Yaklaşan Göreve Dair Detaylar

Son on beş yıl içinde Uzay Kuvvetleri, X-37B'nin görevleri hakkında büyük ölçüde sessizliğini korudu; araç genellikle gizli yüklerle uçtu ve görevlerin amacı hakkında sınırlı bilgi verildi.

Ancak OTV-8 olarak adlandırılan bu görev için ordu, amaçlarına dair biraz daha fazla ayrıntı paylaştı. Açıklamaya göre, uzay uçağına bir servis modülü eklenecek ve bu modül, uçağın deney kapasitesini artırarak Hava Kuvvetleri Araştırma Laboratuvarı ile Savunma İnovasyon Birimi için çeşitli yükleri taşımasına olanak tanıyacak.

Görev hedefleri arasında, "yüksek bant genişliğine sahip uydular arası lazer iletişim teknolojilerinin" test edilmesi de yer alıyor. ABD Uzay Kuvvetleri Uzay Operasyonları Komutanı Orgeneral Chance Saltzman, yaptığı açıklamada “OTV-8’in lazer iletişim gösterimi, Uzay Kuvvetleri'nin ticari uzay ağlarını yaygın, çeşitlendirilmiş ve yedekli uzay mimarilerinin bir parçası olarak kullanma kapasitesinde önemli bir adımı temsil edecek” dedi. Saltzman, bu sayede “uydu iletişim mimarilerinin dayanıklılığı, güvenilirliği, uyarlanabilirliği ve veri iletim hızları”nın artacağını vurguladı.

GPS Olmayan Bir Dünyada Yön Bulmak

X-37B’nin bu görevde ayrıca, elektromanyetik dalga girişimi temelli yeni bir navigasyon teknolojisinin geliştirilmesi yönünde ilerleme sağlaması bekleniyor. Uzay Kuvvetleri, açıklamasında bunu “uzayda şimdiye dek test edilmiş en yüksek performanslı kuantum atalet sensörü” olarak tanımladı.

Boeing daha önce, atom girişimölçümüne dayalı rotasyon ve ivme tespiti yapan kuantum atalet ölçüm ünitesini konvansiyonel uçaklarda test etmişti. Şimdi bu teknolojinin daha gelişmiş bir versiyonu uzaya taşınıyor. Amaç, GPS'in mevcut olmadığı ortamlarda hassas konum, yön bulma ve zamanlama yeteneğinin başarıyla sergilenmesi.

Saltzman, pazartesi günü sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda “Sonuç olarak: Bu teknolojinin test edilmesi, GPS’in bozulabileceği ya da kullanılamayabileceği çatışmalı ortamlarda yön bulma açısından faydalı olacak.” ifadelerini kullandı.

Kuantum atalet sensörlerinin, ayrıca Ay çevresinde —GPS’in bulunmadığı bölgelerde— ya da Güneş Sistemi’nde daha uzak keşif görevlerinde kullanılması da mümkün görülüyor.

Dikkat çekici bir diğer unsur ise X-37B’nin bu yeni görevde tekrar orta sınıf bir roketle fırlatılacak olması. Araç, Mart ayında sona eren son görevinde ilk kez bir Falcon Heavy roketiyle uzaya çıkmıştı. Böylelikle X-37B, alçak Dünya yörüngesinin ötesine geçerek eliptik yüksek Dünya yörüngesine ulaşmıştı.

‍

‍

‍

‍

‍

Kaynak: https://arstechnica.com/space/2025/07/a-secretive-space-plane-is-set-to-launch-and-test-quantum-navigation-technology/