Sürdürülebilirlik
11/12/2025

Air New Zealand ve ABD merkezli BETA Technologies, tamamen elektrikli bir uçağı test etmek üzere dört aylık bir teknik gösteri programı başlattı. Sıfır emisyonlu BETA ALIA CX300 kargo uçağı, test yolculuğunu Yeni Zelanda'da üstlenecek. Teknik gösteri programı Hamilton'dan yapılacak uçuşlarla başlayacak, ardından Aralık ve Ocak ayları boyunca Wellington ve Blenheim arasında operasyonlar yürütülecek. Bu gerçek zamanlı deney, operasyonel ve çevresel performans verilerini toplamaya yardımcı olacak ve bölgesel hava yolculuğunu yeniden tanımlama potansiyeline sahip.
Air New Zealand İcra Kurulu Başkanı Nikhil Ravishankar, ülkenin mükemmel bir laboratuvar olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Yeni Zelanda’daki bölgesel uçuşların yüzde altmışı 350 kilometreden daha az ve elektriğimizin yaklaşık yüzde 85’i yenilenebilir; gelecek nesil uçaklar için mükemmel bir laboratuvar.”
Uçuş yolu oldukça iddialı. Hamilton'daki süresinin ardından uçak, Taupō, Napier ve Palmerston North'ta durarak güneye, Wellington'a doğru ilerleyecek. Programın son ve belki de en hayati aşaması, Ocak ayı sonunda Cook Boğazı'nı geçerek Blenheim'e yapılan seferler olacak. Bölgenin şiddetli rüzgarları ve öngörülemeyen hava koşulları nedeniyle zorlu olduğu bilinen bu rotalar, paha biçilmez veriler sağlayacak.
Vermont merkezli BETA Technologies tarafından üretilen bataryalı elektrikli uçak, geleneksel kalkış ve iniş (CTOL) konfigürasyonu sayesinde mevcut havaalanı altyapısıyla anında uyumlu olup, sıfır emisyonlu sessiz uçuş itkisi sunuyor. Uçak, yaklaşık 398 kilometreye (247 mil) kadar uçuş menziline sahip olmasına rağmen, Yeni Zelanda uçuşları 200 kilometreye (124 mil) kadar olan rotaları test edecek. Uçak, iki mürettebat ve 5.6 metreküpe (200 fit küp) kadar kargo taşıma kapasitesine sahiptir.
Dikkat çekici bir detay olarak gösteri uçağı, Hamilton, Wellington ve Blenheim havalimanlarında bulunan mobil 65kW şarj cihazları ile destekleniyor. Air New Zealand'ın İklim ve Doğa Fonu tarafından finanse edilen şarj cihazları, yaklaşık 90 dakikada şarj dolumu sağlayarak günlük çoklu rota operasyonlarını mümkün kılıyor.
Deneme, havayolu şirketi, üretici, Sivil Havacılık Otoritesi (CAA) ve havalimanı ortaklarının dahil olduğu kapsamlı bir iş birliği çabasıdır. İki Air New Zealand pilotu, Andrew Mercer ve James Owen, doğrudan BETA'nın uçuş operasyon ekibiyle çalışıyor. Pilotlar, küresel operasyonlar için veri toplamak amacıyla çeşitli koşul ve rotalarda uçuşlar gerçekleştirecek.
17 Ekim 2025'te, Yeni Zelanda kültürünün bir parçası olarak güvenliği sağlamak amacıyla gerçekleştirilen gün doğumu töreninin ardından uçak, ilk Yeni Zelanda kalkışını Tauranga'dan tamamladı ve aynı gün doğrudan Hamilton'a uçtu.
BETA Technologies'in Küresel Satış Müdürü Simon Newitt, programın önemini şöyle açıkladı:
“Bu programı başlatmak BETA için heyecan verici bir an, zira Air New Zealand ile operasyonların erken aşamalarını işaret ediyor. Uçağımız her tür uçuş görevini gerçekleştirmek üzere tasarlandı ve bu program, teknolojimizi titiz, gerçek dünya ortamları için doğrulamada ve hazırlamada bir sonraki adımı temsil ediyor.”
Sivil Havacılık Otoritesi Direktörü ve İcra Kurulu Başkanı Kane Patena, gelişmekte olan teknolojilerin yol açtığı düzenleyici zorluğa dikkat çekti. Patena, demonstrasyon programının, CAA'nın güvenli entegrasyon için “açık bir yol sağlamasına” izin verdiğini açıklayarak, “Gelişmekte olan havacılık teknolojileri her zaman mevcut kurallara uymuyor.” dedi.
Uçak, 2026 yılının başlarına kadar Yeni Zelanda'da kalacak ve sürdürülebilir havacılığın bir sonraki aşamasına güç verecek kapsamlı veriler toplayacak, ardından BETA Technologies'e geri dönecektir. Her şey planlandığı gibi giderse, bölgede daha düşük emisyonlu, daha düşük maliyetli, yeni nesil uçak hizmetlerinin başlatılmasını sağlayacaktır.
Kaynak: https://interestingengineering.com/transportation/new-zealand-zero-emission-electric-cargo-plane