Yapay Zeka
5/9/2025
Meta Platforms Inc. CEO’su Mark Zuckerberg ve Apple Inc. CEO’su Tim Cook, Başkan Donald Trump’ın ev sahipliğinde Beyaz Saray’da düzenlenen akşam yemeğinde yer alarak ABD’de yapay zeka yatırımlarını artırma taahhütlerini açıkladı. Yemek, Trump’ın Silicon Valley ile giderek güçlenen ilişkisini öne çıkaran bir buluşma olarak kayda geçti.
Trump, açılış konuşmasında teknoloji şirketlerinin en kritik endişesine değindi: YZ veri merkezlerinin hızla artan enerji ihtiyacının karşılanması. Beyaz Saray’ın Devlet Yemek Salonu’nda yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Elektrik kapasitesi açısından sizin işinizi kolaylaştırıyoruz, izinlerinizi almanız konusunda da kolaylık sağlıyoruz. Çin’in çok ilerisindeyiz, gerçekten, büyük bir farkla.”
Perşembe günü gerçekleşen yemek, Washington’da nadiren görülen üst düzey bir toplantıya sahne oldu. Dünyanın en değerli teknoloji şirketlerinin kurucuları ve CEO’ları, yapay zeka alanında üstünlük elde etmek için masada yer aldı. Katılımcılar arasında OpenAI Inc. CEO’su Sam Altman, Alphabet Inc. CEO’su Sundar Pichai ve kurucu ortak Sergey Brin, ayrıca Microsoft Corp. CEO’su Satya Nadella ve kurucu Bill Gates de bulundu.
Trump, masadaki yöneticilere tek tek söz vererek planlarını anlatmalarını istedi. İlk olarak söz alan Zuckerberg, Trump’a şu ifadelerle yanıt verdi: “Buradaki tüm şirketler, inovasyonun bir sonraki dalgasını besleyecek veri merkezlerini ve altyapıyı kurmak için ülkede çok büyük yatırımlar yapıyor.” Trump’ın yatırımların büyüklüğünü sorması üzerine Zuckerberg, “2028’e kadar en az 600 milyar dolar” dedi. Trump kısa bir yanıt verdi: “Bu çok fazla.” Başkan ayrıca, Meta’nın Louisiana’da 50 milyar dolara mal olacak dev veri merkezi projesini son günlerde sıkça övdü.
Trump, teknoloji liderlerini etrafında toplamayı vergi ve düzenleme yüklerini azaltmaya dayalı ekonomi politikalarıyla sağladı. Amacı, ABD’de yatırımları artırmak ve ülkenin ileri teknoloji sektörlerinde küresel üstünlüğünü güvence altına almak. YZ, bu stratejinin merkezinde yer alıyor. Beyaz Saray’ın YZ danışmanı David Sacks, temmuz ayında açıklanan kapsamlı eylem planında YZ üzerindeki düzenlemelerin gevşetilmesini, Ar-Ge yatırımlarının artırılmasını ve yüksek enerji tüketimli veri merkezleri için yerli enerji üretiminin yükseltilmesini duyurdu. Böylece ABD’nin Çin gibi rakiplerinin önünde kalması hedefleniyor.
Trump yönetimi, YZ altyapısının inşası için milyarlarca dolarlık kurumsal taahhütler aldı. Beyaz Saray, perşembe günü yapılan açıklamada, Hitachi Energy’nin 1 milyar doları aşan elektrik şebekesi yatırımı planını öne çıkardı. Bu yatırım, YZ’nin artan enerji talebini karşılamaya yardımcı olacak.
Şirketler ayrıca, Trump’ın ithalata getirdiği gümrük tarifeleri nedeniyle de ABD’de üretime yöneliyor. Trump, ülkede tesis kurma sözü veren şirketlerin bazı tarifelerden muaf tutulabileceğini belirtti. Cook, geçen ay Apple’ın ABD’deki üretim yatırımlarını 100 milyar dolar artırarak toplam 600 milyar dolara çıkarma taahhüdünü yineledi ve şunları söyledi: “Böylesi büyük bir yatırımı yapabilmemiz için ortamı oluşturduğunuz için teşekkür ederiz.” Trump da bunun karşılığında, Apple’ın planlanan yarı iletken ithalat tarifelerinden muaf kalabileceğini ifade etti: “Tim Cook oldukça iyi bir konumda olacak.”
Trump’ın Silicon Valley ile ilişkileri, ocak ayında yapılan yemin töreniyle güç kazandı. Zuckerberg, Cook ve Pichai’ye törende ön sıralarda yer verildi. Bu isimler, milyonlarca dolarlık bağışlarla törene katkı sağlamıştı. Başkan ve ekibi, gelecek yıl yapılacak ve Kongre’nin kontrolünü belirleyecek ara seçimler öncesinde bu destekleri yeniden toplamayı hedefliyor.
Aynı günün erken saatlerinde, teknoloji liderleri First Lady Melania Trump ile de bir toplantıya katıldı. Melania Trump, iş insanlarını vizyoner olarak nitelendirdi ve YZ’nin sorumlu şekilde yaygınlaştırılması için iş birliği çağrısı yaptı. Akşam yemeğinde Trump’ın yanında oturan First Lady, liderlere övgülerini sürdürdü.
Etkinlikte ayrıca Oracle Corp. CEO’su Safra Catz ve Advanced Micro Devices Inc. (AMD) CEO’su Lisa Su da yer aldı. Akşam yemeğinin aslında Trump’ın yenilettiği Beyaz Saray Gül Bahçesi’nde yapılması planlanmıştı. Trump, çim zeminin büyük etkinlikler için uygun olmadığını söyleyerek bahçeyi taş döşemeler, masa ve ses sistemiyle donatmıştı. Ancak olumsuz hava koşulları nedeniyle toplantı iç mekana taşındı.