Son 20 Yılda Okyanusların %21’i Karardı: Deniz Yaşamı Tehlikede

Plymouth Üniversitesi tarafından yapılan araştırmaya göre, son yirmi yıl içinde küresel okyanusların beşte birinden fazlası daha karanlık hale geldi.

“Okyanus kararması” olarak adlandırılan bu süreç, okyanusun en üst seviyesindeki değişimlerin, güneş ışığının derinliğe nüfuz etme kapasitesini azaltmasıyla gerçekleşiyor.

Global Change Biology adlı dergide yayımlanan çalışmada, 2003 ile 2022 yılları arasında küresel okyanus yüzeyinin %21’inin karardığı tespit edildi.

Araştırmacılara göre okyanusların kararmasına neden olan etkenler arasında alg patlamalarının dinamiklerindeki değişiklikler, deniz yüzeyi sıcaklıklarındaki dalgalanmalar ve yapay ışık kaynakları yer alıyor.

Çalışmada, okyanusun %9’undan fazlasında — Afrika kıtası büyüklüğünde bir alana denk gelen bölgede — güneş ışığı derinliğinde 50 metreden (164 fit) fazla azalma yaşandığı belirtildi. Buna ek olarak, %2,6’lık bir alanın ise 100 metreden (328 fit) fazla bir ışık kaybına uğradığı tespit edildi.

Değişimlerin tam olarak ne gibi etkiler doğuracağı net olmamakla birlikte, araştırmacılar çok sayıda deniz canlısı türünün ve ekosistem hizmetlerinin bu durumdan etkilenebileceği uyarısında bulundu.

Plymouth Üniversitesi’nde Deniz Koruma alanında doçent olarak görev yapan Dr. Thomas Davies yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Okyanus yüzeyinin son 20 yılda renk değiştirdiğini, muhtemelen plankton topluluklarındaki değişikliklerin bir sonucu olarak, gösteren araştırmalar var. Ancak bizim sonuçlarımız, bu tür değişimlerin, güneş ve ay ışığına bağlı olarak hayatta kalan ve üreyen canlılar için kullanılabilir okyanus hacmini azaltan yaygın bir kararmaya yol açtığını ortaya koyuyor.”

Dr. Davies, okyanus kararmasının insanların soluduğu hava, tükettiği balıklar ve dünyanın iklim değişikliğiyle mücadele kapasitesi üzerinde etkili olabileceğine de dikkat çekti. “Elde ettiğimiz bulgular, gerçek bir endişe kaynağını temsil ediyor.” dedi.

Plymouth Deniz Laboratuvarı’nda Deniz Biyogeokimyası ve Gözlemsel Bilim Bölüm Başkanı olan Prof. Tim Smyth ise, ışığa ihtiyaç duyan bazı deniz canlılarının bu değişim nedeniyle yüzeye daha yakın yerlerde toplanabileceğini söyledi. Bu durumun, kaynaklar üzerindeki rekabeti artırabileceğini ifade eden Smyth, “Bu da tüm deniz ekosisteminde köklü değişiklikler yaratabilir.” dedi.

‍

‍

‍

Kaynak: https://www.bbc.com/news/articles/c23m1018dkmo