Yapay Zeka

19/6/2025

OpenAI ile Microsoft Arasındaki Gerilim Artıyor

OpenAI ile Microsoft arasındaki yapay zeka ortaklığının geleceğine ilişkin gerilimler giderek artıyor. OpenAI, Microsoft’un YZ ürünleri ve hesaplama kaynakları üzerindeki kontrolünü gevşetmek istiyor ve aynı zamanda teknoloji devinden, şirketin kâr amacı güden bir yapıya dönüşmesi konusunda onay almak istiyor. Microsoft’un bu dönüşümü onaylaması, OpenAI’nin daha fazla yatırım alabilmesi ve halka açılabilmesi açısından kritik önemde.

Ancak görüşmeler o kadar zorlu geçiyor ki, son haftalarda OpenAI yöneticileri, meseleye aşina kişilere göre, durumu çözmek için “nükleer seçenek” olarak adlandırdıkları adımı tartışmaya başladı: Microsoft’un ortaklık süresince rekabet karşıtı davranışlarda bulunduğunu öne sürmek. Bu girişim; sözleşme koşullarının olası tekel yasası ihlallerine karşı federal incelemeye açılmasını ve kamuoyu önünde yürütülecek bir kampanyayı içerebilir.

Böyle bir adım, altı yıldır süren ve teknoloji tarihinin en başarılı iş ortaklıklarından biri olarak görülen ilişkiyi tehdit edebilir. Yıllar boyunca Microsoft, OpenAI’nin yükselişini desteklemiş ve karşılığında teknolojiye erken erişim sağlamıştı. Ancak son dönemde taraflar rekabetçi ürünler geliştirerek birbirlerinin alanına girmeye başladı. Bu durum, ortak zeminde buluşmayı giderek zorlaştırıyor.

İki şirket tarafından yapılan ortak açıklamada şu ifadeye yer verildi: “Uzun vadeli, verimli bir ortaklığımız var ve bu iş birliği harika YZ araçlarının herkesle buluşmasını sağladı. Görüşmeler sürüyor ve yıllar boyunca birlikte inşa etmeye devam edeceğimize dair iyimseriz.”

OpenAI ile Microsoft arasında, startup’ın 3 milyar dolarlık kodlama girişimi Windsurf’ü satın alma sürecine ilişkin koşullar konusunda da bir anlaşmazlık yaşandığı belirtiliyor. Mevcut sözleşmeye göre, Microsoft’un OpenAI’nin tüm fikri mülkiyetine erişimi bulunuyor. Öte yandan, Microsoft’un OpenAI’nin rakibi konumunda olan GitHub Copilot adlı kendi yapay zeka destekli kodlama ürünü de bulunuyor. OpenAI, Microsoft’un Windsurf’ün fikri mülkiyetine erişim sahibi olmasını istemiyor.

OpenAI'nin, The Wall Street Journal’ın çatı şirketi News Corp ile içerik lisanslama anlaşması da mevcut.

İki şirket arasında hâlâ çözülemeyen bir diğer konu ise, OpenAI’nin kamu yararı güden bir kuruluşa (public-benefit corporation) dönüşmesi durumunda Microsoft’un şirkette sahip olacağı hisse oranı. Konuya yakın kaynaklara göre, Microsoft daha büyük bir pay talep ederken, OpenAI bunu vermeye yanaşmıyor.

OpenAI’nin dönüşümü yıl sonuna kadar tamamlaması gerekiyor; aksi takdirde 20 milyar dolarlık yatırım alma şansını kaybetme riski bulunuyor.

Biden yönetimi döneminde Federal Ticaret Komisyonu (FTC), geçen yıl Microsoft hakkında geniş kapsamlı bir rekabet soruşturması başlattı. Komisyon aynı zamanda, Microsoft’un OpenAI’ye yaptığı yatırmaları ve diğer büyük teknoloji şirketlerinin yapay zeka alanındaki yatırımlarını da inceledi.

Microsoft, OpenAI’ye ilk kez 2019 yılında 1 milyar dolar yatırım yapmıştı. Mevcut sözleşme kapsamında Microsoft’un, OpenAI yazılım araçlarını yalnızca kendi Azure bulut platformu üzerinden satma hakkı ve startup’ın teknolojisine ayrıcalıklı erişimi bulunuyor. Microsoft aynı zamanda OpenAI’nin tek bilgi işlem sağlayıcısı olmakla yükümlü; ancak geçtiğimiz yıl şirketin kendi veri merkezi projesi olan Stargate'i kurmasına da izin verildi.

Taraflar şu anda tüketici sohbet robotlarından kurumsal yapay zeka araçlarına kadar birçok alanda rekabet ediyor. Geçtiğimiz yıl Microsoft CEO’su Satya Nadella, OpenAI CEO’su Sam Altman’ın rakiplerinden birini işe alarak Microsoft için gizli model geliştirme çalışmaları başlattı.

OpenAI, bu gelişmeler doğrultusunda sözleşmenin bazı maddelerini yeniden müzakere etmeye çalışıyor. Hedefleri arasında, başka bulut sağlayıcılarıyla ortaklık kurmak, böylece teknolojisini daha fazla müşteriye ulaştırmak ve daha geniş bilgi işlem kaynaklarına erişmek de bulunuyor. Microsoft ise, OpenAI’nin modellerinin insan benzeri zeka seviyesine (Artificial General Intelligence) ulaştığını ilan etmesinden sonra dahi bu modellere erişimini sürdürmek istiyor. Çünkü böyle bir ilan, mevcut ortaklık sözleşmesini sona erdirecek.

İnsan benzeri yapay zeka düzeyi, teknoloji dünyasında hararetli tartışmalara yol açıyor. Kimileri bunun yakın olduğunu savunurken, kimileri zor hatta imkansız olduğunu, yapay zeka gelişmelerinin kademeli ilerleyeceğini düşünüyor.

Kaynak:https://www.wsj.com/tech/ai/openai-and-microsoft-tensions-are-reaching-a-boiling-point-4981c44f