Bilim ve Dünya
2/7/2025
Ölü örümcekler, genellikle pençemsi bir şekilde kıvrılmış halde bulunduklarında tüyler ürpertici bir görüntü sergiler. Ancak bu cansız bedenlerin yalnızca ürkütücü görünmekle kalmadığı, aynı zamanda robotik alanında işlevsel uygulamalara da sahip olabileceği ortaya çıktı. Rice Üniversitesi'nden araştırmacılar, kurt örümceklerinin alışılmadık hareket mekanizmasını kullanarak, “nekrobotik” adını verdikleri yeni bir robotik türü geliştirdi. Evet, bilim insanları ölü örümceklerden robot yapıyor.
Nekrobotlar, 2022 yılında Advanced Science adlı dergide yayımlanan bir çalışmada yer aldı ve bu çalışmaya ait videolarda ölü kurt örümceklerinin nasıl kullanıldığını gösteren çeşitli uygulamalar sunuldu. Videolardan birinde, bir nekrobotun elektrik devresini kesintiye uğrattığı görülüyor; bir diğerinde ise bir nesneyi kavrıyor. Hatta bir kurt örümceği nekrobotun başka bir ölü örümceği kaldırdığı bir gösterim bile mevcut.
Bir örümcek bedenini robota dönüştürmek, örümceklerin nasıl hareket ettiğini anlamayı gerektiriyor. Kaslarla hareket eden hayvanların aksine, örümcekler sekiz bacaklarını kontrol etmek için hidrolik basınca dayanır. Prosoma adı verilen özel bir yapı, vücut sıvılarını uzuvlara yönlendirerek bacakların uzamasını sağlar. Sıvı hacmi azaldığında ise bacaklar pençemsi doğal pozisyonlarına geri döner.
Araştırmada görev alan Rice Üniversitesi George R. Brown Mühendislik Fakültesi’nden Daniel Preston, yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Örümcek, öldükten sonra küçük ölçekli, doğadan elde edilmiş kavrayıcılar için mükemmel bir yapıya sahip.”
Araştırmacılar, prosoma odasında bir sızdırmazlık oluşturarak içine iğne ve biraz süper yapıştırıcı yerleştirdi. Böylece örümceğin uzuvlarına hava enjekte edilerek bacakların şişip uzaması sağlandı. Ardından hava basıncının azaltılmasıyla bacaklar tekrar kapanarak, biyolojik materyallerden oluşan mekanik bir kavrayıcı elde edilmiş oldu — her ne kadar söz konusu materyaller artık hayatta olmasa da.
Ölü örümcek nekrobotların nasıl kullanılabileceğine dair değerlendirmelere göre, bu biyolojik mekanik kavrayıcılar oldukça dayanıklı. Yaklaşık 1.000 denemeye kadar işlevselliğini koruyabilen örümcek robotlar, hafif bir kaplama ile birlikte kullanıldığında, özellikle mikroelektronik montajı gibi seç ve yerleştir (pick-and-place) görevlerinde faydalı olabilir.
Rice Üniversitesi mühendislik doktora öğrencisi ve çalışmanın baş yazarı Faye Yap, söz konusu nekrobotların doğada böcek yakalamak için de kullanılabileceğini belirtti. Nekrobotların çevreyle çok iyi kamufle olabileceğine dikkat çekti.
Kaynak: https://www.iflscience.com/necrobotics-turns-dead-spider-corpses-into-biohybrid-robots-79432