Yapay Zeka

12/6/2025

Meta, “Süperzekaya” Yönelik Yeni Bir Yapay Zeka Laboratuvarı Kuruyor

Meta, insan beyninin kapasitesini aşan varsayımsal bir YZ sistemi olan “süperzeka”yı geliştirmeye odaklanan yeni bir yapay zeka araştırma laboratuvarını kurmaya hazırlanıyor. Şirketin planlarına aşina dört kaynağa göre bu hamle, Meta’nın teknoloji yarışında rekabet gücünü koruma çabalarının bir parçası.

Meta, Scale AI adlı yapay zeka girişiminin kurucusu ve CEO’su olan 28 yaşındaki Alexandr Wang’i yeni laboratuvara dahil ediyor. Ayrıca Meta’nın, bu girişime milyarlarca dolarlık yatırım yapmak üzere görüşmelerde bulunduğu ve bu anlaşma kapsamında bazı Scale AI çalışanlarının da şirkete katılacağı belirtiliyor. OpenAI ve Google gibi önde gelen YZ şirketlerinden çok sayıda araştırmacıya yedi ila dokuz haneli maaş teklifleri sunulduğu, bazı isimlerin bu teklifleri kabul ettiği ifade ediliyor.

Scale AI CEO'su Alexandr Wang

Yeni laboratuvar, Meta’nın yapay zeka çalışmalarını yeniden yapılandırma sürecinin bir parçası olarak hayata geçiriliyor. Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi olan şirketin son dönemde teknoloji alanındaki iç yönetim sorunları, çalışan kayıpları ve başarısız ürün lansmanlarıyla mücadele ettiği aktarılıyor.

CEO Mark Zuckerberg, şirketi bir yapay zeka devine dönüştürmek amacıyla milyarlarca dolarlık yatırım yaptı. 2022’de OpenAI’nin ChatGPT’yi piyasaya sürmesinden bu yana, teknoloji sektörü giderek daha güçlü YZ sistemleri üretme yarışına girdi. Zuckerberg, akıllı gözlükler ve Meta AI uygulaması gibi ürünlere yapay zekayı entegre etmek için yoğun çaba sarf ediyor.

YZ teknolojisinin geleceğin temel yapı taşı olacağı düşünülüyor. Bu nedenle Meta, Google, Amazon ve Microsoft gibi devler hem girişimlere hem de kendi YZ laboratuvarlarına büyük yatırımlar yapıyor. Microsoft, OpenAI’ye 13 milyar dolar; Amazon ise Anthropic’e 8 milyar dolar yatırım yaptı. Aynı zamanda bu şirketler, yüksek profilli girişimlerden çalışan transferi ve teknoloji lisanslama için milyarlarca dolar harcadı. Örneğin Google, sohbet robotları geliştiren Character.AI’dan teknoloji lisansı almak ve uzmanları bünyesine katmak için 3 milyar dolarlık bir anlaşma yaptı.

Şubat ayında Zuckerberg, YZ’yi “muhtemelen tarihin en önemli yeniliklerinden biri” olarak nitelendirdi ve “Bu yıl, geleceğin yönünü belirleyecek.” dedi.

Meta ve Scale AI, konuya dair yorum yapmadı. Bloomberg, Wang’in Meta’nın yeni laboratuvarına katılacağını daha önce bildirmişti.

Süperzeka, alanın önde gelen araştırmacıları tarafından yapay zekanın uzun vadeli hedefi olarak görülüyor. OpenAI, Google ve diğer şirketler ise öncelikli hedeflerini “yapay genel zeka” (AGI) olarak tanımlıyor. AGI, insan beyninin yapabildiği her şeyi gerçekleştirebilen bir makine anlamına geliyor. Ancak bu hedefe nasıl ulaşılacağı konusunda net bir yol haritası bulunmuyor. Geliştirilebilirse süperzeka, AGI’nin ötesine geçen bir kapasiteye sahip olacak.

Meta, 2013 yılından bu yana yapay zeka yatırımlarına devam ediyor. Zuckerberg, o yıl şirketin ilk özel YZ laboratuvarını kurmuştu. Bu hamle, DeepMind adlı öncü bir girişimi Google’a kaptırmasının ardından gerçekleşmişti. Günümüzde DeepMind, Google’ın YZ çalışmalarının merkezinde yer alıyor.

Meta’nın araştırma faaliyetleri, baş YZ bilimcisi Yann LeCun tarafından yönetiliyor. Aynı zamanda New York Üniversitesi profesörü olan LeCun, sinir ağları teknolojisinin öncülerinden biri olarak tanınıyor. Bu teknoloji, ChatGPT gibi sistemlerin temelini oluşturuyor.

ChatGPT’nin piyasaya sürülmesiyle birlikte YZ’ye yönelik ilgi patlama yaşadı ve Meta, bu alana daha fazla kaynak ayırmaya başladı. Şirket içinde Ahmad Al-Dahle liderliğinde yeni bir üretici YZ grubu kuruldu. LeCun’un araştırma ekibi de YZ’nin gelecekteki nesilleri üzerine çalışmalar yürütüyor. 2018 Turing Ödülü sahibi olan LeCun, alanda saygı gören bir isim. Ancak Silikon Vadisi'ndeki bazı diğer liderlerden farklı olarak, LeCun mevcut teknolojilerin kısa vadede AGI’ye ulaşacağına inanmıyor. Ona göre “bu iddialı hedefe ulaşmak için tamamen yeni fikirler gerekiyor.”

Meta, yapay zeka alanında öne geçmek amacıyla açık kaynak stratejisini benimsedi. Şirket, Llama adlı açık kaynaklı modeli ve Meta AI adlı sohbet robotunu geliştirdi. Meta AI, Facebook, Instagram, WhatsApp ve Ray-Ban akıllı gözlüklerinde kullanılmaya başlandı. Zuckerberg, Mayıs ayında Meta AI’nin aylık 1 milyardan fazla kullanıcıya ulaştığını duyurdu.

Ancak Meta’nın YZ birimi, son dönemde yoğun ürün geliştirme temposu, liderler arası anlaşmazlıklar ve iş gücü rekabeti nedeniyle bazı çalışanlarını rakip firmalara kaptırdı. Nisan ayında Zuckerberg, Llama modelinin iki yeni sürümünü tanıttı ve Meta’nın bu modellerinin OpenAI ve Google’ın benzer modelleriyle eşit, hatta daha iyi olduğunu iddia etti. Ancak dış araştırmacılar, Meta’nın sunduğu test kıyaslamalarının ürünü olduğundan daha yetkin gösterdiğini belirtti. Bazı geliştiriciler bu durumu yanıltıcı buldu. Konuya yakın iki kişi, Zuckerberg’in insanların Meta’nın son sürümün zayıf performansını örtbas etmeye çalıştığını düşünmesine sinirlendiğini söyledi.

Meta, şimdi Alexandr Wang’in liderliğinde yeniden ivme kazanmayı hedefliyor. Ancak bu süreci dikkatle yürütmek zorunda. Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Meta’nın Instagram ve WhatsApp satın alımları nedeniyle şirkete dava açtı. Scale AI ile yapılacak alışılmışın dışında yapılandırılmış bir yatırım anlaşması, düzenleyici endişeleri bertaraf etmeye yardımcı olabilir.

Wang, Scale AI’yi 2016’da mühendis Lucy Guo ile birlikte kurdu. Guo, daha sonra şirketten kovuldu. Scale AI, OpenAI, Microsoft ve Cohere gibi şirketler için büyük veri setlerini etiketleyip temizleyerek yapay zeka sistemlerinin eğitimi için hizmet sundu. Son dönemde şirket, kamu ve özel sektör odaklı projelere yöneldi; mühendis ve danışmanlarını şirketler ve hükümetlerle birlikte YZ destekli yazılımlar geliştirmek için sahaya gönderdi.

Wang, OpenAI CEO’su Sam Altman ile bir dönem aynı evde yaşadı. Ocak ayında Başkan Trump’ın yemin töreninde Kongre binasında yan yana görüntülendiler. Ertesi gün Scale AI, The Washington Post’ta tam sayfa bir ilan yayımladı. İlanda Wang, Trump’a şöyle seslendi: “Sayın Başkan Trump, Amerika YZ savaşını kazanmalı.”