Kanda Taşınan Protein, Yaşlanma Sinyallerini Vücuda İletiyor

Dünyada ilk kez, Koreli bir araştırma ekibi hücresel yaşlanmanın kan dolaşımı yoluyla sistematik biçimde nasıl yayıldığını keşfetti. Buluş, yaşlanmaya bağlı gerileme ile mücadele için yeni bakış açıları ve potansiyel bir tedavi stratejisi sunuyor.

Kore Üniversitesi Tıp Fakültesi Konverjans Tıbbı Bölümü’nden Profesör Ok Hee Jeon liderliğindeki araştırma grubu, Yüksek Hareketlilik Grubu Kutu 1 (HMGB1) adlı kan proteinini inceledi. Araştırmacılar, yaşlanan hücrelerden salgılanan temel dışsal bir senesans ilişkili salgısal fenotip (SASP) faktörü olan HMGB1’in, yaşlanmayı hücrelerden uzak dokulara iletmede kritik bir rol oynadığını ortaya koydu.

Bilim insanları, yaşlanmış hücrelerin pro-inflamatuar faktörler ve sinyal molekülleri salgıladığının bilindiğini, bunların topluca SASP olarak adlandırıldığını ve çevredeki hücrelerde parakrin yaşlanmayı tetiklediğini uzun zamandır biliyordu. Zamanla bu yaşlanmış hücreler dokularda birikiyor, rejeneratif kapasiteyi azaltıyor ve doku fonksiyonlarını bozuyor. Ancak yaşlanmanın sistematik biçimde nasıl yayıldığı bugüne kadar netleşmemişti.

Metabolism – Clinical and Experimental dergisinde (Etki Faktörü 10.9, endokrinoloji ve metabolizma alanında ilk %4,6) yayımlanan son çalışmalarında Jeon’un ekibi, indirgenmiş HMGB1 (ReHMGB1) adı verilen redoksa duyarlı bir HMGB1 izoformunun kan dolaşımı aracılığıyla taşındığını ve uzak dokularda yaşlanmayı tetiklediğini ilk kez kanıtladı.

Hem in vitro hem de in vivo modellerde yapılan deneylerde, araştırmacılar oksitlenmiş formu (OxHMGB1) değil, yalnızca dışsal ReHMGB1’in çeşitli insan hücre tiplerinde, fibroblastlar, böbrek epitel hücreleri ve iskelet kası hücreleri dahil, güçlü biçimde yaşlanmaya benzer özellikler oluşturduğunu gösterdi. ReHMGB1 ile sistematik olarak tedavi edilen farelerde, p21 ve p16 gibi yaşlanma belirteçlerinde artış, SASP faktörlerinin yükselmesi ve kas fonksiyonlarında bozulma gözlendi.

Orta yaşlı farelerde kas yaralanması modeli üzerinde yapılan deneylerde ise anti-HMGB1 antikorlarının uygulanması yalnızca yaşlanma belirteçlerini azaltmakla kalmadı, aynı zamanda kas yenilenmesini hızlandırdı ve fiziksel performansı artırdı. Söz konusu bulgular, dışsal HMGB1’i hedeflemenin yaşlanmaya bağlı doku bozulmasını tersine çevirmek veya hafifletmek için terapötik potansiyele işaret ediyor.

Profesör Jeon, çalışmanın önemini şu sözlerle açıkladı: “Bu araştırma, yaşlanma sinyallerinin yalnızca tekil hücrelerle sınırlı kalmadığını, kan yoluyla sistematik biçimde iletilebildiğini ve ReHMGB1’in bu süreçte kilit bir etken olduğunu ortaya koyuyor. Bu yolu engelleyerek doku yenilenme kapasitesini yeniden kazandırabildik, bu da yaşlanmaya bağlı hastalıkların tedavisi için umut verici bir strateji sunuyor.”

‍

‍

‍

‍

Kaynak: https://www.eurekalert.org/news-releases/1088591