Bilim ve Dünya
21/10/2025
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) adı verilen ilerleyici körlük türü nedeniyle görme yetisini kaybeden birkaç düzine hasta, akıllı gözlüklerle entegre çalışan bir göz implantı sayesinde merkezi görme yetilerinin bir kısmını geri kazandı. The New England Journal of Medicine dergisinde pazartesi günü yayımlanan çalışmada, hastaların teknolojiyi kullanarak bulmaca doldurabildiği ve normal kitapları yeniden okuyabildiği belirtildi. Katılımcılar, her iki gözünde AMD teşhisi konmuş ve en az 1.2 logMAR ya da daha kötü görme keskinliğine sahip, 60 yaş ve üzerindeki bireylerden oluştu.
AMD, retina merkezindeki hücrelerin zamanla ölmesi nedeniyle geri döndürülemeyen bir hastalık olarak biliniyor. Araştırma, kaybın bir kısmını 2x2 milimetre boyutunda, minyatür fotovoltaik güneş panellerinden oluşan bir cihaz ile geri kazandırmayı hedefledi. Cihaz, hastanın gözüne, retinanın altına cerrahi olarak yerleştirildi. Katılımcılar, kameralı akıllı gözlükler takarak çevrelerindeki dünyayı gözlemledi; bu gözlükler, görüntüleri yakın kızılötesi ışık kullanarak retinal implanta aktardı. Ardından implant, optik sinire küçük elektriksel sinyaller göndererek retinadaki hücrelerin normalde gerçekleştirdiği işlevi taklit etti.
Çalışma, retinal implant alan 38 hasta ile başladı; bu katılımcıların 32’si bir yıl boyunca klinik denemede kaldı. Bir yılın sonunda, 32 katılımcıdan 26’sı başlangıca göre daha iyi görebildi, yani %80’lik bir başarı oranı elde edildi. Görüş tamamen net değildi; hastalar yalnızca siyah-beyaz ve bulanık görüntüler görebildi ancak araştırmaya dahil olmayan bilim insanları, elde edilen sonuçları “olağanüstü” olarak değerlendirdi.
Teknoloji, Science Corporation adlı beyin-bilgisayar arayüzü şirketine ait. Şirketin kurucusu ve CEO’su Max Hodak, 2016’da Elon Musk ile birlikte Neuralink’i kurmuştu. Science Corporation, 2024 yılında Pixium Vision adlı Fransız tıbbi cihaz şirketinden retinal implant teknolojisini devraldı. Pixium Vision, on yıllık geliştirme sürecinin ardından maddi kaynaklarını tükettiği için çalışmayı sürdürememişti. IEEE Spectrum’un aktardığına göre bu durum, benzer şekilde iflas eden bir diğer görsel protez şirketi Second Sight Medical’in hikayesini hatırlatıyor. O projede de teknoloji, başka bir tıbbi girişim tarafından devralınarak klinik çalışmaların devam etmesi sağlanmıştı.
Kaynak: https://www.theverge.com/news/802905/eye-implant-smart-glasses-restores-vision