Yapay Zeka

22/1/2025

Dünyanın Önde Gelen Süper Bilgisayarı Isambard-AI, Aşı Geliştirmede Yapay Zeka Kullanıyor

Birleşik Krallık'ta 225 milyon sterlinlik bir süper bilgisayar olan Isambard-AI, yeni ilaçlar ve aşılar geliştirmek için yapay zeka (AI) teknolojisini kullanıyor. Bu yaz tam kapasiteyle faaliyete geçmesi beklenen bilgisayar, Birleşik Krallık'ın en güçlü süper bilgisayarı olmanın yanı sıra dünyanın en hızlı 10 süper bilgisayarı arasında yer alacak.

Isambard-AI, Bristol Üniversitesi'nde yüksek performanslı hesaplama profesörü olan “Simon McIntosh-Smith” tarafından yönetilen bir ekip tarafından kullanılmakta. McIntosh-Smith, bu süper bilgisayarın Birleşik Krallık'ın “gerçekten dünya ile rekabet edebileceği” anlamına geldiğini belirtti. BBC Radio Bristol'a konuşan McIntosh-Smith, bilgisayarın şu anda Alzheimer, kalp hastalıkları, amfizem ve çeşitli kanser türlerine yönelik tedaviler geliştirmek için kullanıldığını söyledi. Bununla birlikte, melanom adı verilen bir cilt kanseri türünün teşhisini iyileştirmek için geniş bir cilt tonu yelpazesinde analizler yapıldığını belirtti.

Yapay Zeka ile Aşı ve İlaç Geliştirme

Yapay zeka modelleri, ilaçların vücutta atom ve molekül seviyesinde nasıl çalıştığını simüle edebilme yeteneği sunuyor. McIntosh-Smith'e göre bu süreç, milyonlarca potansiyel ilacı hızlı bir şekilde test ederek laboratuvar deneylerini sanal ortamda gerçekleştirme imkânı tanıyor. Önceden, bu tür testler bilim insanlarının deneyim ve tahminlerine dayanarak uzun süreli ve maliyetli fiziksel deneylerle yapılabiliyordu fakat Isambard-AI'nin sağladığı üstün hesaplama gücü, süreci büyük ölçüde hızlandırarak umut vaat eden ilaçlara odaklanmayı kolaylaştırıyor.

McIntosh-Smith, “Yapay zeka, milyonlarca olası kombinasyonu hızlıca tarayarak en umut verici olanları seçmeye yardımcı oluyor. Bu teknoloji sayesinde milyonlarca hayat kurtarabiliriz ve bunu burada Bristol'de yapıyor olmak harika.” dedi.

Isambard-AI’nin Küresel Etkisi

Başbakan “Sir Keir Starmer”, geçtiğimiz hafta yaptığı bir açıklamada yapay zekanın Birleşik Krallık genelinde kamu hizmetlerini dönüştürme potansiyeline dikkat çekti. Starmer, yolların denetimi, çukurların tespiti ve kanser gibi hastalıkların daha hızlı teşhisi gibi alanlarda yapay zekanın kullanılabileceğini belirtti.

McIntosh-Smith, Isambard-AI’ye yapılan yatırımın “dünyayı değiştirme potansiyeline” sahip olduğunu söyledi. Söz konusu süper bilgisayarın gelişimini internetin yaygınlaşması veya cep telefonlarının icadı gibi büyük teknolojik devrimlerle kıyaslayan profesör, “Hükümet tarafından finanse edilen bir proje olması, çalışmaların akademisyenler tarafından açık bir şekilde yürütülmesini sağlıyor ve bu, bir şirket bünyesinde olacağından çok daha şeffaf.” dedi.

Enerji Verimliliği ve Atık Isı Kullanımı

Süper bilgisayarlar, çalışmak için büyük miktarda enerjiye ihtiyaç duyuyor. Yapay zekanın hızla artan kullanımı, enerji tüketimi konusunda ciddi endişelere yol açıyor. Isambard-AI, mümkün olduğunca verimli olacak şekilde tasarlanmış olsa da, enerji tüketiminden kaynaklanan atık ısıyı faydalı bir şekilde değerlendirme planları yapılıyor. McIntosh-Smith, üretilen atık enerjinin sıcak su olarak kullanılabileceğini ve yerel evlerin ve iş yerlerinin bu enerjiyle ısıtılabileceğini ifade etti.

Gelecekte Isambard yakınlarında yaşayacak olursanız, atık enerjimizle evinizi ısıtabiliriz.” diyen profesör, süper bilgisayarın çevreye duyarlı bir yaklaşımla tasarlandığını vurguladı.

Gelecek Vizyonu

Isambard-AI’nin, Alzheimer’dan kansere kadar geniş bir yelpazede sağlık sorunlarına çözüm üretmesi ve yeni ilaçlar geliştirilmesi, teknolojinin sağlık sektöründeki önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Bristol’de yürütülen bu çalışmalar, sadece Birleşik Krallık değil, tüm dünya için umut vaat ediyor. McIntosh-Smith, “Burada yapılan çalışmaların sonuçları potansiyel olarak milyonlarca hayat kurtarabilir.” diyerek bu projeye olan inancını dile getirdi.