Teknoloji

6/10/2025

Dünyanın İlk Uzay Teslimat Aracı, Bir Saat İçinde Yeryüzündeki Her Noktaya Malzeme Ulaştırabilecek

Los Angeles merkezli genç bir havacılık ve savunma şirketi olan Inversion, ilk amiral gemisi uzay aracı Arc’ı tanıttı. Yeniden giriş için tasarlanan araç, görev açısından kritik kargoları taşıyabilmek amacıyla geliştirildi ve 227 kilograma kadar yükü yörüngeden alıp bir saatten kısa sürede dünyanın neredeyse her noktasına ulaştırabiliyor. Şirket, uzay aracını fabrikasında düzenlenen etkinlikte kamuoyuna sundu.

Şirketin 2021’de kurucuları Justin Fiaschetti ve Austin Briggs, Arc’ı yeni bir lojistik platformu olarak tanımladı. Fiaschetti yaptığı açıklamada “Arc bir sonraki sıçramayı temsil ediyor; Dünya’yı çok daha erişilebilir hale getirecek bir uzay lojistik ağı oluşturuyor.” ifadelerini kullandı.

Hızlı Teslimatlar için Tasarlandı

Yaklaşık 2,4 metre boyunda ve 1,2 metre genişliğinde olan Arc, büyük bir masa büyüklüğünde. Medikal kitlerden insansız hava araçlarına kadar çeşitli yükleri taşıyabilecek şekilde tasarlandı. Ars Technica’ya verdiği röportajda Fiaschetti şunları söyledi: “Bizim için nominal görev, Arc araçlarını yörüngeye önceden yerleştirmek ve beş yıla kadar orada tutmak… Yüklerini ya da etkilerini istenilen noktaya bir saatten kısa sürede ulaştırabilmek.”

Bu taşıt, “lifting body” adı verilen gövde tasarımıyla atmosfere yeniden girişte manevra kabiliyetine sahip. Şirketin açıklamasına göre araç, yeniden giriş sırasında yaklaşık 621 mil (1.000 kilometre) çapraz menzil sağlayarak geniş alanlar üzerinde yönlendirme yapabiliyor. Pist ihtiyacı bulunmayan araç, paraşütlerle yere iniyor. Tahrik sistemi toksik olmayan malzemeler kullanıyor. Böylelikle askerler araca inişin hemen ardından koruyucu ekipmana gerek kalmadan müdahale edebiliyor.

Fiaschetti, Arc’ın amacını “Biz bunu görevleri mümkün kılan kargo ya da etkiler olarak tanımlıyoruz. Bu çok çeşitli yükler olabilir; medikal malzemelerden dronlara kadar her şey ancak asıl belirleyici olan, yere indiğinde gerçekten ihtiyaç duyulan anda fark yaratıp yaratmadığıdır.” sözleriyle özetledi.

Hipersonik Test Platformu Olarak Kullanım

Arc sadece teslimat için değil, aynı zamanda hipersonik test platformu olarak da tasarlandı. Araç, Mach 20’nin üzerinde hızlara ulaşabiliyor, aşırı koşulları uzun süre sürdürebiliyor ve yüksek g-kuvvetlerine dayanabiliyor. ABD savunma kurumları, hipersonik araştırmalara yatırımlarını artırırken Inversion, Arc’ın çalışmalara maliyet açısından verimli bir destek sağlayacağını belirtiyor.

Şirketin açıklamasında “Tamamen yeniden kullanılabilir ve hızlı toparlanma için hassas inişler yapabilen Arc, hipersonik testleri daha hızlı, tekrarlanabilir ve uygun maliyetli hale getiriyor.” ifadeleri yer aldı. Inversion’ın Kratos liderliğinde yürütülen MACH-TB 2.0 programına dahil edilmesi de Arc’ın ulusal test altyapısında önemli bir rol üstlenebileceğine işaret ediyor.

Manevra kabiliyeti ile yeniden kullanılabilirliği birleştiren Arc, hem savunma lojistiği hem de ileri araştırmalar için tek bir platform sunuyor.

Önceki Çalışmalar Üzerine İnşa Edildi

Söz konusu uzay aracı, Inversion’ın Ocak ayında SpaceX’in Transporter-12 rideshare göreviyle uzaya gönderdiği daha küçük gösterim aracı Ray’in ardından geliştirildi. Yaklaşık 90 kilogram ağırlığındaki Ray, itki, aviyonik ve güneş enerjisi gibi sistemleri test etmek amacıyla tasarlanmıştı. Ray, yörüngesini başarıyla ayarlamayı sürdürüyor olsa da iniş için tasarlanmadı.

Fiaschetti, Ars Technica’ya yaptığı açıklamada “Ray geri dönmeyecek. Yörüngede yazılımı uzun vadeli olarak test ediyoruz.” dedi.

Ray’den elde edilen başarı, ekibe Arc üzerinde çalışmak için güven verdi. Şirket, Arc’ın ana yapısının tam ölçekli geliştirme birimini inşa ettiğini, onlarca düşüş testi gerçekleştirdiğini ve aerodinamik modellemeyi tamamladığını duyurdu. Teknoloji sorumlusu Austin Briggs’e göre, “Her dönüm noktası Arc’ı uçuş olgunluğuna biraz daha yaklaştırıyor ve ilerleme hızı giderek artıyor.’

NASA ile de ortaklık kuran ekip, aşırı yeniden giriş koşullarına karşı termal koruma sistemi üzerinde çalışıyor. Bugün 60 kişilik bir ekibe ulaşan Inversion, Arc’ın ilk görevini 2026 yılına kadar gerçekleştirmeyi hedefliyor.

Kaynak: https://interestingengineering.com/innovation/worlds-first-space-delivery-vehicle