Çin, Uzaydaki 2.800 Uyduyu Kapsayacak Süper Bilgisayarını Kurmaya Başladı

Çin, uzayda kurulacak devasa bir süper bilgisayar ağı için ilk adımı attı. Space News’in aktardığına göre, ülke 2.800 uyduyu kapsaması planlanan yörüngesel süper bilgisayar sisteminin ilk 12 uydusunu başarıyla fırlattı. Bu yeni nesil uydular, ADA Space, Zhijiang Laboratuvarı ve Neijang Yüksek Teknoloji Bölgesi’nin iş birliğiyle üretildi. ADA Space’in yaptığı açıklamaya göre, fırlatılan uydular topladıkları verileri geleneksel yöntemlerin aksine Dünya’daki yer istasyonlarına göndermek yerine kendi başlarına işleyebilecek.

Söz konusu uydular, ADA Space tarafından yürütülen “Star Compute” programının bir parçası ve aynı zamanda şirketin “Three-Body Computing Constellation” olarak adlandırdığı takımyıldız yapısının ilk unsurlarını oluşturuyor. Her bir uydu, 8 milyar parametreli bir yapay zeka modeli barındırıyor ve saniyede 744 tera işlem (TOPS) kapasitesine sahip. ADA Space, bu 12 uydunun toplamda 5 peta işlem/saniye (POPS) gerçekleştirebildiğini belirtiyor. Karşılaştırmak gerekirse, bir Microsoft Copilot destekli bilgisayar yaklaşık 40 TOPS işlem gücüne ihtiyaç duyuyor. Çin hükümeti, projenin sonunda binlerce uydudan oluşacak ve toplamda 1.000 POPS kapasitesine ulaşacak bir sistem kurmayı hedefliyor.

Space News’in verilerine göre, uydular birbirleriyle 100 Gbps’ye kadar hızlarda lazer iletişimi kurabiliyor ve aralarında 30 terabaytlık ortak bir depolama alanı bulunuyor. Geçtiğimiz hafta yörüngeye yerleştirilen ilk 12 uydu, bilimsel görevler de taşıyor. Bu görevler arasında, gama ışını patlamaları gibi kısa süreli ve yüksek enerjili kozmik olayları algılayabilen X-ışını polarizasyon dedektörleri yer alıyor. ADA Space, aynı zamanda uyduların 3 boyutlu dijital ikiz verileri oluşturabileceğini ve bu verilerin acil durum müdahalesi, video oyunları ve turizm gibi alanlarda kullanılabileceğini belirtti.

South China Morning Post’a göre, yörüngede konumlanan bu süper bilgisayarların avantajları yalnızca veri iletim süresindeki kısalma ile sınırlı değil. Kurumun haberine göre, geleneksel uydu sistemlerinin iletim kapasitesi sınırlı ve “uydu verilerinin %10’undan daha azı Dünya’ya ulaşabiliyor”. Bu durum, bant genişliği yetersizliği ve sınırlı sayıda yer istasyonu gibi faktörlerden kaynaklanıyor.

Harvard Üniversitesi’nden uzay tarihçisi ve gökbilimci Jonathan McDowell, South China Morning Post’a yaptığı açıklamada “Yörüngedeki veri merkezleri güneş enerjisi kullanabilir ve ısıyı uzaya yayarak enerji ihtiyacını ve karbon ayak izini azaltabilir” dedi. Ayrıca, “hem ABD hem de Avrupa gelecekte benzer projeleri hayata geçirebilir.” ifadeleriyle bu girişimin küresel potansiyeline dikkat çekti.

‍

‍

‍

Kaynak:https://www.theverge.com/news/669157/china-begins-assembling-its-supercomputer-in-space