Bilim ve Dünya

16/10/2025

Ay’da Olası Mağara Girişlerini Bulmak için Yapay Zeka Kullanıldı

Yapay zeka (YZ), Ay’da daha önce keşfedilmemiş iki olası mağara girişini tespit etmek için kullanıldı. Girişlerin, gelecekteki uzay görevlerinde insan yaşamını destekleyebilecek doğal barınaklar olabileceği değerlendiriliyor.

Kent Üniversitesi doktora araştırmacısı Daniel Le Corre, Ay yüzeyinin yalnızca %0,3’ünden azını inceledikten sonra iki farklı çukur keşfetti. Üniversiteye göre araştırmacıların daha önce fark etmediği Güney Marius Hills Çukuru, lav tünelleri açısından zengin bir bölgede yer alıyor. Bel’kovich A Çukuru ise Ay’ın kuzey kutbuna yakın konumda bulunuyor ve su kaynağı barındırma olasılığı daha yüksek kabul ediliyor.

Çukurlar, NASA’nın halka açık görüntülerini taramak üzere eğitilen bir YZ modeli aracılığıyla tespit edildi. Model, çukurları karakteristik şekillerine göre tanımlayacak biçimde geliştirildi. Bu YZ sistemine “Essa” adı verildi; isim, “entrances to sub-surface areas” (yeraltı alanlarına girişler) ifadesinin kısaltması olmasının yanı sıra, Le Corre’un memleketi Saltash’ın Kornişçe adından da esinleniyor.

Le Corre, “Essa sayesinde artık uzay verilerini manuel olarak analiz etmekle mümkün olmayacak hızlarda inceleyebiliyoruz; böylece gelecekte keşif veya yerleşim için en uygun çukurların bulunması sürecini hızlandırıyoruz”. dedi.

Üniversite, çukurların yeraltı mağara ağlarına bağlı olabileceğini ve ağların zararlı radyasyondan ve mikrometeorit çarpmalarından doğal koruma sağlayabileceğini belirtti. Ayrıca, söz konusu bölgelerde su buzunun da bulunabileceği tahmin ediliyor.

Bir üniversite sözcüsü, “İnsanların Ay’da, hatta bir gün Mars’ta keşif yapması veya yaşaması için iyi birer üs olarak değerlendirilmelerini sağlayan şey tam da bu özelliklerdir.” ifadelerini kullandı.

Kaynak: https://www.bbc.com/news/articles/crkj3y6e4pmo