Yapay Zeka

19/8/2025

Arnavutluk Yolsuzlukla Suçlanan Hükümetini Yapay Zeka ile Değiştirmek İstiyor

Son yıllarda teknolojinin yükselişi, ulusal hükümetlerin de yeni yöntemler denemesine yol açıyor. El Salvador, bir süredir Bitcoin’i yasal para birimi olarak kullanmayı test ediyor, ancak bu sistem beklendiği gibi işlemeyerek olumsuz sonuçlar doğurdu. Amerika Birleşik Devletleri’nde eski başkan Donald Trump, yarım yıldır atıl durumda olan 500 milyar dolarlık bir YZ altyapı projesini gündeme getirmiş durumda.

Arnavutluk’ta ise, 2,7 milyon nüfusa sahip ülkenin hükümeti, yolsuzlukla mücadele ve şeffaflığı artırmak amacıyla ChatGPT gibi yapay zeka modellerinin bakanların yerine geçebileceğini öne sürüyor. Politico’ya göre Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Temmuz ayında yaptığı açıklamada YZ’nin hükümette faydalı bir araç olabileceğini dile getirdi.

Rama basın toplantısında şunları söyledi: “Bir gün, tamamen yapay zeka tarafından yönetilen bir bakanlığa sahip olabiliriz. Böylece nepotizm veya çıkar çatışması olmaz.” Rama ayrıca seçmenlerin teorik olarak bir yapay zeka algoritmasını bakanlar kuruluna seçebileceğini, Arnavutluk’un “tamamı yapay zeka bakanları ve bir yapay zeka başbakanı olan ilk ülke” haline gelebileceğini ifade etti.

Eski yerel yönetim ve adem-i merkeziyetçilik bakanı Ben Blushi de aynı görüşte. Politico’nun aktardığına göre Blushi, şunları söyledi: “Toplumlar, bizim tarafımızdan yönetilmek yerine yapay zeka tarafından daha iyi yönetilecek çünkü o hata yapmaz, maaşa ihtiyaç duymaz, yozlaşamaz ve çalışmayı bırakmaz.”

Balkan ülkeleri arasında Arnavutluk, YZ konusunda farklı bir konuma sahip. Arnavut asıllı Amerikalı girişimci Mira Murati, OpenAI’yi milyar dolarlık bir teknoloji devine dönüştüren isimlerden biri oldu. 2018’den 2025’e kadar CTO olarak görev yapan Murati, daha sonra ayrılarak 2 milyar dolarlık Thinking Machines Lab adlı kendi girişimini kurdu fakat Murati’nin iş dünyasındaki etkisi, Arnavutluk’taki yolsuzluk sorunlarını çözmeye yeterli olacak mı belirsiz. Birçok Balkan ülkesi gibi Arnavutluk da merkezi ekonomiden serbest piyasa düzenine geçişte ciddi sıkıntılar yaşadı. 1991’de uzun süredir iktidarda olan işçi partisini iktidarda tutma yönünde oy kullanan halk, kısa süre sonra Batı yanlısı şiddetli protestoların baskısıyla hükümetin radikal reformlara yönelmesine tanık oldu.

Reformlar arasında %15 düz oranlı kurumlar vergisi, kamu hizmetlerinin karanlık kamu-özel ortaklıklarına satışı ve sosyal yardımların büyük ölçüde azaltılması yer aldı. Sonuç olarak, son otuz yılda organize suç ve yolsuzluk için geniş fırsatlar ortaya çıktı.

Araştırmacılar, yapay zeka tarafından yönetilen bir hükümetin bu köklü sorunları tamamen ortadan kaldırmasının düşük bir ihtimal olduğunu belirtiyor fakat en azından mevcut durumdan daha kötü bir tablo yaratmayabileceği de ifade ediliyor.

Kaynak: https://futurism.com/albania-replace-government-ai