Yapay Zeka
18/4/2025
Kentucky eyaletinde yer alan 75.000 nüfuslu Bowling Green, demokrasiye yapay zeka desteğiyle yön vermeyi hedefleyen dikkat çekici bir deneye sahne oldu. Kent yetkilileri, şehir sakinlerinin fikirlerini öğrenmek için makine öğrenimiyle çalışan çevrim içi bir oylama platformunu devreye aldı.
2023'te göreve başlayan Warren County Başkanı Doug Gorman, hızla büyüyen ve 2050 yılına kadar nüfusunu ikiye katlaması beklenen kentin geleceğini planlamaya karar verdi. Gorman, Pol.is adlı bir platformla daha önce çalışmış olan danışman Sam Ford ile bir araya geldi. Pol.is, geniş topluluklardan görüş toplayan ve makine öğrenimiyle analiz yapan bir araç. "Bir vizyona ihtiyaçları vardı." diyen Ford, sekiz farklı alanda uzmanlaşmış gönüllülerle birlikte ekonomik kalkınmadan altyapıya kadar çeşitli konuları kapsayan bir vizyon planı oluşturmak için kolları sıvadı.
Şubat ayında başlatılan platforma giriş yapan Bowling Green sakinleri, 140 karakterden kısa öneriler sunabildi ve diğer katılımcıların fikirlerine katılıp katılmadıklarını oylayabildi. Platform, katılımcının tercih ettiği dile çevrilebiliyor ve moderatörler yalnızca Bowling Green bölgesinden gelen trafikle sınırlı kalınmasını sağladı.
Bir ay süren kampanyada 7.890 kişi platforma katıldı ve 2.000'den fazla kişi kendi fikirlerini sundu. Google Jigsaw'un sağladığı YZ aracı, katılımcıların en çok üzerinde uzlaştığı ve ayrıştığı konuları analiz etti.
Harvard Kennedy School'daki Ash Center for Innovation and Democratic Governance Direktörü Archon Fung, "Burada, oy vermekten daha talepkâr bir katılım türü söz konusu. İnsanlar gerçekten üzerinde düşünülmüş fikirler sunuyor ve 2.000 kişi bunu yapmış. Bu kadar insanın katılımı etkileyici." dedi.
Toplanan fikirler arasında en fazla destek alan öneriler oldukça yereldi: Yerel sağlık uzmanlarının artırılması, kentin kuzey yakasında daha fazla restoran ve marketin açılması ve tarihi yapıların korunması.
Tartışmalı fikirler arasında ise eğlence amaçlı esrarın yasallaştırılması, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinin ayrımcılık karşıtı maddelere eklenmesi ve özel eğitim olanaklarının artırılması yer aldı. 3.940 özgün fikirden 2.370’i %80’den fazla destek aldı. Bunlar arasında yağmur suyu altyapısına yatırım ve otizmli bireyler için yerel fırsatların genişletilmesi gibi öneriler bulunuyordu.
Tüm fikirler platformda yayınlanmadı. Ford, gönderilen fikirlerin %51’inin yayınlandığını, %31’inin yinelenen içerikler olduğu için filtrelendiğini, %6’sının ise konu dışı ya da kişisel saldırı içerdiği gerekçesiyle platforma alınmadığını belirtti.
Stanford Üniversitesi’nden siyaset bilimci James Fishkin ise "Kendi isteğiyle katılım, halkın fikirlerini temsil etmede yeterli değildir." diyerek yöntemin sınırlamalarına dikkat çekti. Fishkin’in geliştirdiği “deliberatif anket” yaklaşımı, temsil gücü yüksek örneklem gruplarının kamu politikası üzerine düşünmesini sağlıyor.
Northeastern Üniversitesi’nde demokrasi ve teknoloji üzerine çalışan Beth Simone Noveck ise, "Politika bir tweet üzerinden yapılamaz." diyerek 140 karakterlik fikirlerin gerçek politikalara dönüştürülmesinde şeffaf ve devamlı bir şehir-sakin diyaloğunun şart olduğunu vurguladı. "Sırada, şehir yönetiminin bu fikirleri alıp gerçekçi önerilere dönüştürmesi var."
Katılımcıların güvenini kazanmak için şehrin, hangi fikirlerin neden hayata geçirildiğini açıkça belirtmesi gerekiyor. Şimdilik organizatörler sonuçları kamuoyuyla paylaştı ve yılın ilerleyen dönemlerinde Warren County yönetimine resmi öneriler sunacaklarını bildirdi.