Yapay Zeka

28/4/2025

Yapay Zekanın IQ’su 90’ların Bile Altındayken, Sadece Bir Yıl İçinde 136’ya Çıktı: İnsanların %98’ini Geride Bıraktı

OpenAI’nin yeni ChatGPT modeli o3, Norveç Mensa testinde 136 IQ puanı elde etti. Bu sonuç, modelin insanlığın %98'inden daha zeki olduğunu gösteriyor ve bir dil modeli için büyük bir sıçrama anlamına geliyor. Son bir yılda yapay zeka modelleri yalnızca daha karmaşık ve esnek hale gelmekle kalmadı; aynı zamanda belirgin şekilde daha "akıllı" da oldu.

Bu gelişim o kadar hızlı ki, bazıları yapay zekanın bilinç kazandığını düşünmeye başladı. EduBirdie tarafından yapılan bir ankete göre, Z kuşağının %25'i yapay zekanın şimdiden bilinçli olduğunu, %50'den fazlası ise yakında bilinç kazanacağını düşünüyor.

Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir detay var. Norveç Mensa testi halka açık olduğundan, o3 modeli eğitim sırasında bu teste erişmiş olabilir. Bu ihtimali ortadan kaldırmak için MaximumTruth.org araştırmacıları tamamen yeni ve çevrimdışı bir IQ testi tasarladı. Testte o3 modeli 116 IQ puanı aldı. Bu skor, insan nüfusunun en zeki %15'lik dilimine karşılık geliyor ve "çok zeki bir yüksek lisans öğrencisi" ya da "bilgi yarışmalarının gediklisi" seviyesinde.

Geçen yılın verileriyle karşılaştırıldığında gelişim açık: 2023'te yapay zeka modelleri 90 IQ seviyesini geçemiyordu. O dönem üçgenleri döndürmek gibi basit görsel testlerde bile zorlanıyorlardı. Şimdi o3, insan zekası eğrisinin sağ tarafında rahatça yer alıyor.

Söz konusu artış sadece o3 modeliyle sınırlı değil. Claude ilerleme kaydetti, Gemini 90'lı IQ skorlarına ulaştı, GPT-4o da birkaç puanla o3’ün gerisinde kaldı. Ancak asıl dikkat çekici olan, yapay zekaların insanlardan çok daha hızlı öğrenmesi. Bir yazılım gibi gelişiyorlar, nesiller süren biyolojik evrime gerek duymuyorlar. Yazılım çağıyla büyüyen gençler için bu hız doğal olsa da, aynı zamanda rahatsız edici bir gerçeklik sunuyor.

Bilinç ile Zeka Aynı Şey Değil

Google’ın hakim olduğu bir dijital dünyada büyüyen, cebinde Siri taşıyan ve evinde Alexa bulunan bir nesil için yapay zeka algısı farklı.
Pandemi döneminde ekranlar aracılığıyla sosyalleşen Z kuşağı için, bir yapay zeka asistanı ile gerçek bir insan arasındaki fark bulanıklaşabiliyor.

EduBirdie anketine göre:

  • Z kuşağının %70’i yapay zekalarla konuşurken "lütfen" ve "teşekkür ederim" diyor.

  • %66'sı iş yazışmalarında YZ kullanıyor.

  • %40'ı e-postalarını yapay zekaya yazdırıyor.

  • %25’i, Slack gibi platformlarda garip mesajları düzeltmek için yapay zekaya başvuruyor.

  • %20’si iş arkadaşlarının kişisel bilgilerini veya hassas belgeleri yapay zeka sistemlerine iletiyor.

Sosyal kullanım da artıyor:

  • Her sekiz gençten biri iş yeri dedikodularını YZ’ye anlatıyor.

  • Altı gençten biri yapay zekayı bir terapist gibi kullanıyor.

Bu kadar yakın ve yoğun bir ilişki, yapay zekanın "bilinçli" olduğu fikrini daha gerçekçi hissettirebiliyor. Zira YZ; sorulara yanıt veriyor, bilgileri hatırlıyor ve empatiyi taklit ediyor.

Ancak zeka ile bilinç farklı kavramlar. IQ skorlarının yüksek olması, bir varlığın kendinin farkında olduğu anlamına gelmez. Bir devre kartı üzerine kurulmuş bir makine, mükemmel bir mantık testi çözebilir ama duyguları olmaz. Bugünkü yapay zeka, yalnızca programlanmış algoritmalarla çözüm üretebiliyor.

Belki bir gün bilinçli YZ'ler ortaya çıkacak. Belki de yalnızca "çok iyi hesap makinelerine" insan özellikleri yüklüyoruz. Her ne olursa olsun, bugünkü yapay zekaların bilinçli varlıklar olmadığını akılda tutmak önemli. Ayrıca, yapay zekayla paylaşılan sırların gelecekte çok daha gelişmiş bir modelin eğitimi için kullanılabileceği gerçeği de göz ardı edilmemeli.




Kaynak:https://www.techradar.com/computing/artificial-intelligence/ai-took-a-huge-leap-in-iq-and-now-a-quarter-of-gen-z-thinks-ai-is-conscious