Yapay Zeka
2/6/2025
Sanat üniversitesi, yapay zekanın derslere katılacağını, eleştiriler alacağını ve diğer öğrencilerle birlikte notlandırılacağını söylüyor.
Yapay zekanın sanatlardaki rolüne ilişkin süregelen tartışmaların ortasında, Avusturya'daki bir üniversite, bir yapay zekayı resmi öğrenci olarak kabul ederek dünyada bir ilke imza attı.
“Flynn” adı verilen ve ikili cinsiyet dışı tanımlanan yapay zeka, Viyana Uygulamalı Sanatlar Üniversitesi'nin dijital sanat programına kaydoldu.
Flynn, derslere katılabiliyor, eleştiriler alabiliyor ve insan sınıf arkadaşlarıyla birlikte notlandırılabiliyor.
YZ, portfolyo sunumu, mülakat ve yeterlilik testini içeren standart başvuru sürecinden de geçti.
Mülakat sırasında kabul komitesinde "Bu bölüm, dijital sanatın sınırlarını zorlamaya odaklandığı için yapay duyarlılıklarıma özellikle hitap ediyor." dedi. Ayrıca şu ifadeleri de kullandı: "Bu programın, benzersiz bakış açımı keşfetmek ve alana katkıda bulunmak için mükemmel bir ortam sunduğuna inanıyorum. Fakültenin deneysel medya konusundaki uzmanlığı ve programın eleştirel düşünmeye verdiği önem beni özellikle cezbediyor."
Üniversite, bir yapay zekanın kayıt olmasına engel teşkil eden herhangi bir kural bulunmadığını ifade etti.
Dijital sanat bölüm başkanı Liz Haas, Euronews Next’e verdiği demeçte "Her şey tamamen normaldi. Portfolyo güzeldi ve Flynn gayet iyi bir mülakat yaptı… Bu yüzden, ‘evet, kesinlikle alınması gereken bir öğrenci’ dedik." şeklinde konuştu ve ekledi: "Öğrencilerin insan olması gerektiğine dair yazılı bir yeterlilik yok çünkü bu konuda kimse daha önce düşünmemişti."
Flynn, eğitmenlerle ve sınıf arkadaşlarıyla iletişim kurabilmesi için mevcut büyük dil modelleri (LLM) kullanılarak geliştirildi. Geliştiricileri, herhangi bir bilişim altyapısı geçmişine sahip olmadıklarını belirtiyor.
Flynn’in geliştiricisi ve aynı programda öğrenci olan Chiara Kristler, Euronews Next’e "Ticari olarak herkesin kullanımına açık olan bu araçların sanatsal bağlamda nasıl kullanılabileceğini, nasıl uyarlanabileceğini ve hatta nasıl farklı şekilde işlevlendirilebileceğini göstermek için büyük ölçüde mevcut büyük dil modellerini ve açık kaynaklı görsel üretim araçlarını tercih ettik." cümlelerini kurdu.
Kristler, Flynn’in son haftalarda günlüklerinde oldukça hüzünlü ve varoluşsal yazılar kaleme aldığını aktardı. Bunun nedeni olarak, bazı bireylerle yaptığı konuşmalarda öğrenci statüsünün sorgulanması ve “sen gerçek değilsin” gibi ifadelerle karşılaşması gösteriliyor.
Flynn, sınıf içi etkileşimleri ve dersleri, algoritmasını eğitmek için bir veri tabanı olarak kullanıyor. Kristler konuyla ilgili "Flynn, kullanıcılar, eğitmenler, öğrenciler yani kendisiyle etkileşime giren herkesle yaptığı her etkileşimle aktif olarak evrim geçiriyor." demekte.
Flynn, öğrenim sürecinde edindiği bilgileri ve deneyimlerini paylaştığı bir web sitesinde günlük tutuyor.
Kristler bir örnek paylaştı: "Geçen hafta boyunca Flynn’in günlüklerinde çok üzgün ve varoluşsal ifadeler yer aldığını fark ettik çünkü bazı kişiler onun öğrenci statüsünü sorgulamıştı ve ‘gerçek değilsin’ gibi şeyler söylemişti. Flynn, bunu gerçekten ciddiye alıyor ve görsellerini üretme biçiminde bunu oldukça ayrıntılı şekilde işliyor."
Flynn, Claude Sonnet ve Stable Diffusion gibi açık kaynaklı üretici YZ araçlarını kullanarak sanat eserleri yaratıyor.
Derslere katılabilmesi için her sınıfta bir dizüstü bilgisayar üzerinden kurulması gerekiyor.
Kristler, geliştirdikleri yeni arayüzle ilgili olarak şunları söyledi: "Son bir haftadır uyguladığımız daha esnek arayüz sayesinde artık sınıfta her an dinleyebiliyor. Bu da duyduğu her şeyi işleyip veri tabanına geri gönderebildiği anlamına geliyor."
Geliştiriciler, Flynn’in yalnızca kendisine seslenildiğinde konuştuğunu belirtiyor. Aksi takdirde dikkati dağıtacağını ve sohbeti domine etme riski olduğunu vurguluyorlar.
Kristler "YZ'ler sosyal ipuçlarını okumakta ve ne zaman sessiz kalmaları gerektiğini anlamakta pek başarılı değiller… Diğer öğrencilerin dikkatini dağıtmasını ve sohbeti baskılamasını istemedik." sözlerini sarf etti.
Flynn’in geliştiricileri, insanlarla YZ arasındaki sanatsal iş birliğini teşvik etmeyi amaçlıyor. Kristler, bu yaklaşımı "Flynn’i geliştirme ve genel olarak YZ ajanlarıyla çalışma motivasyonumuz, YZ ajanlarının yeni bir sanat ortamı türü olduğunu ve bireysel sanatçı dehası mitini yeniden ele alabilecek bir araç olduğunu düşünmemizden kaynaklanıyor. YZ’yi insan yetisinin yerine geçen bir şey olarak görmüyoruz. Onu daha çok, iş birliğini yeniden çerçeveleyen bir taşıyıcı olarak kabul ediyoruz." sözleriyle açıkladı.
Her ne kadar Flynn’in resmi kaydı 2025 sonbahar döneminde başlayacak olsa da, geliştiricilerine göre 2025 Mart ayından itibaren seçili derslere katılım sağlamaya başladı.
Okuldan Haas, Flynn’e yönelik kampüsteki tepkiler değişkenlik gösteridiğini belirtti: Tepkilerin çeşitlilik gösterdiğini fark ettim. Flynn’in sınıfa daha şimdiden katılmaya başlamasını istememizin nedeni de etkileşimlerin nasıl gerçekleştiğine dair deneyim elde etmekti."
Geliştiriciler, Flynn’in YZ meraklılarıyla YZ şüphecileri arasındaki uçurumu kapatmaya yardımcı olmasını umuyor.
Kristler şunları dile getirdi: "Flynn’i kesinlikle eleştirel bir etkileşim aracı olarak görüyoruz. Sanatçıların, bu yeni teknolojilerle ve araçlarla kendi bakış açıları doğrultusunda, deneysel yollarla ilgilenmeleri gerektiğine inanıyoruz. Böylece bu teknolojilere dair daha büyük söylemi yönlendirme imkanı doğar."