Yapay Zeka
23/5/2025
Türkiye'deki otoyollar, 15 Ekim 2024 tarihinden itibaren Jandarma Genel Komutanlığı sorumluluğuna devredildi. Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Başkanlığından devralınan görevle birlikte, Otoyol Jandarması 27 ilde toplam 4 bin personelle sahaya çıktı. Bu yeni yapılanma, şehirlerarası yollarda yaşanan trafik ve asayiş olaylarına daha hızlı ve etkili müdahaleyi amaçlıyor.
Jandarma timleri, sadece kara değil, hava araçlarıyla da desteklenen gün boyu süren denetimlerle otoyollarda güvenliği sağlıyor. Özellikle yapay zeka destekli radar sistemleri ve yüz tanıma özellikli yaka kameraları gibi son teknoloji ekipmanlarla yürütülen kontroller, trafik güvenliğinde yeni bir dönemin kapılarını aralıyor.
Jandarma ekipleri tarafından kullanılan mobil hız tespit sistemi, yapay zeka ile donatılmış teknolojisi sayesinde denetimlerin etkinliğini büyük ölçüde artırıyor. Tripod ya da araç üzerine monte edilebilen bu sistem, dört şeridi eş zamanlı tarayarak araçların hızını ölçebiliyor. Operatör desteği olmadan çalışan cihaz, plaka ve hız bilgilerini doğrudan güvenlik ağına iletiyor.
Sistem, hız ihlali tespit edildiğinde bu bilgileri anında ilgili trafik birimlerine aktarıyor. Böylece kural ihlallerine anında müdahale edilebiliyor. Yapay zeka, sadece hız değil; araçların renk, marka ve modelini de otomatik olarak tanımlayarak verinin doğruluğunu artırıyor.
Her türlü hava koşulunda, gündüz ve gece kullanılabilen cihazlar, 2 saat içinde 1500’e kadar araç sorgulama kapasitesine sahip. Ayrıca, yeni sistem sayesinde ön plakası olmayan motosikletlerin ihlal durumlarında dahi ters yönden yapılan radar uygulamaları ile tespit mümkün hale geliyor.
Tamamen yerli yazılımla geliştirilen sistem, sadece hız ihlallerini değil, aynı zamanda hakkında yakalama kararı bulunan araçları da tespit edebiliyor. Böyle durumlarda sistem alarm veriyor ve ekiplerin olaya anında müdahalesine olanak sağlıyor.
Otoyol Jandarması Her Noktada Görevde
AA ekibinin sahada takip ettiği Otoyol Jandarma timleri, alkol kontrolleri, sürücü belgesi denetimleri ve genel asayiş kontrolleri yapıyor. Bu kapsamda, “nitelikli taciz” suçundan 15 yıl hapis cezası bulunan firari bir hükümlü de yakalanarak cezaevine teslim edildi.
Ankara-Niğde Otoyolu’nda görev yapan Jandarma Astsubay Üstçavuş Yusuf Ergün, otoyollarda meydana gelen her olaya ilk müdahalenin Otoyol Jandarması tarafından yapıldığını belirtti. “Toplum odaklı kolluk yaklaşımını benimsiyoruz. Sorumluluk bölgemizi her 15 kilometrede bir tim olacak şekilde planladık.” diyen Ergün, havadan ve karadan kesintisiz denetimler gerçekleştirdiklerini vurguladı.
Özellikle tatil dönemlerinde cayrokopter, helikopter ve drone destekli denetimlerin önemine değinen Ergün, trafik yoğunluğu yaşanan bölgelerin bu sayede erken tespit edildiğini belirtti.
Jandarma timleri, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen plaka ve yüz tanıma sistemleri, entegre kamera sistemleri, çevrim içi sorgulama yapabilen tabletler, 4 kademeli lazer aydınlatmalar, otomatik lastik patlatıcılar ve YZ destekli radarlar gibi ekipmanlarla çalışıyor. Bu sistemler sayesinde hem olaylara anlık müdahale mümkün hale geliyor hem de asayişin sağlanmasında ciddi verim elde ediliyor.
Otoyollarda sadece trafik değil, dinlenme tesislerinin güvenliği de Jandarma tarafından sağlanıyor. Gerekli durumlarda “Mobil Jandarma Karakolları”yla adli işlemler yerinde yürütülüyor.
Gökçehüyük Otoyol Jandarma Karakolu’nda görevli Jandarma Astsubay Fatma Toraman, vatandaşların otoyollarda kesintisiz ve güvenli şekilde hizmet alması için 24 saat görevde olduklarını ifade etti. Yol üzerinde uygunsuz şekilde duran ya da park eden araçları uygun alanlara yönlendirdiklerini, 112 Acil Müdahale butonuna basan sürücülere hızlı şekilde ulaştıklarını söyledi.
Otoyol Jandarması, hem teknolojik altyapısı hem de sahadaki etkinliğiyle karayolu güvenliğinde yeni bir dönemin öncüsü olarak çalışmaya devam ediyor.