Yapay Zeka
26/5/2025
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü dijital yapı envanteri çalışmaları, “Üç Boyutlu Şehir Modelleri Projesi” ve “Değer Bilgi Merkezi” uygulamaları ile önemli bir aşamaya geçiyor. Türkiye genelinde kurulacak sistem sayesinde vatandaşlar, yatırım yapmadan önce ihtiyaç duydukları tüm verilere dijital ortamdan ulaşabilecek.
Yeni sistem, taşınmazların gerçek piyasa değerlerini, aynı mahalledeki ve sokaktaki benzer mülklerle karşılaştırmalı olarak sunacak. Konut arzı ve talebi ilçe ve mahalle düzeyinde analiz edilebilecek. Vatandaşlar, yatırım yapacakları gayrimenkulün beklenen getirisini, maliyetini ve tahmini satış değerini ayrıntılı olarak görebilecek. Bu sayede, piyasada sıkça karşılaşılan fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
“Değer Bilgi Merkezi” kapsamında her taşınmaz için değer haritaları oluşturulacak. Bu haritalar, yalnızca kamu kurumları değil; yerel yönetimler, yatırımcılar, geliştiriciler ve vatandaşlar için de güncel ve karşılaştırılabilir veri kaynağı olacak.
Parsel ve bağımsız bölüm bazında hazırlanan haritalar, kamulaştırma, vergi uygulamaları, yer seçimi ve yatırım karar süreçlerinde etkin olarak kullanılabilecek. Türkiye genelinde yaygınlaştırılmasıyla birlikte dijital ve entegre taşınmaz yönetimi altyapısı kurulmuş olacak. Böylece, erişilebilir, adil ve nesnel bir taşınmaz değerleme sistemi vatandaşların hizmetine sunulacak.
Değer Bilgi Merkezi’nin ilk uygulamasının 2026’nın ilk çeyreğinde İstanbul’da, ardından 2027 ortasına kadar 81 ilde devreye alınması hedefleniyor. İstanbul’da uygulamanın başlamasıyla birlikte şehirdeki taşınmaz ekonomisinin şeffaf ve adil biçimde takip edilmesi sağlanacak.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, “Üç Boyutlu Şehir Modelleri Projesi” kapsamında şehirlerin dijital ikizlerini oluşturmaya başladı. Kentsel alanlardaki her binanın mevcut durumunu yansıtan üç boyutlu modeller, sayısal verilere dayalı olarak dijital ortama aktarılıyor.
Yeni sistemle birlikte; bir binanın yaşı, sınıfı, bağımsız bölüm sayısı, adresi, kullanım amacı, proje bilgileri, metrekaresi ve mülkiyet durumu gibi çok sayıda bilgiye merkezi bir noktadan ulaşılabilecek. Farklı kurumlar tarafından zaman içinde oluşturulmuş adres, imar durumu, kamusal kısıtlar gibi veriler de tapu ve kadastro kayıtlarıyla entegre edilerek, binaya ilişkin tüm detaylar tek noktadan erişilebilir hale getirilecek.
Parsel-bina-bağımsız bölüm-adres-plan ilişkisinin kurulduğu bu entegre sistem, kentsel dönüşüm, vergilendirme, afet yönetimi, altyapı ve ulaşım planlaması gibi alanlarda temel veri kaynağı olarak kullanılacak.
Sistem, yalnızca fiziksel verilerle sınırlı kalmayacak. İdari birim düzeyinde (mahalle, ilçe, il), demografik yapı, gelir düzeyi, eğitim ve sağlık durumu gibi sosyoekonomik göstergelere dair analizler de yapılabilecek. Bu sayede eğitim, sağlık ve ulaşım gibi kamu yatırımlarıyla özel sektör projeleri için arz-talep dengesi ve verimlilik analizleri kolaylıkla gerçekleştirilebilecek.
Yeni altyapı, bankacılık, sigorta, risk yönetimi, şehir planlama, inşaat ve gayrimenkul değerleme gibi alanlarda çalışan profesyoneller için de güçlü ve güncel bir veri kaynağı sunacak.