Yapay Zeka
20/8/2025
Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Vakfı (NSF), bilim insanlarının yapay zekadan yararlanma kapasitesini dönüştürmeyi hedefleyen yeni bir iş birliğini duyurdu. NVIDIA ile gerçekleştirilen ortaklık kapsamında, Amerika’daki bilimsel keşiflerin hızlandırılması ve yapay zeka destekli araştırmalarda ülkenin liderliğinin pekiştirilmesi amaçlanıyor. Proje, Allen Institute for AI (Ai2) liderliğinde yürütülecek Open Multimodal AI Infrastructure to Accelerate Science (OMAI) girişimini kapsıyor. NSF, girişime 75 milyon dolar katkı sağlarken NVIDIA da 77 milyon dolar fon aktaracak. Ortaklık, Amerikan bilim topluluğu için özel olarak tasarlanmış tamamen açık gelişmiş yapay zeka modelleri serisinin geliştirilmesini hedefliyor.
Bu kamu-özel sektör yatırımı, Beyaz Saray’ın Yapay Zeka Eylem Planı’nda yer alan öncelikleri destekliyor. Plan, yapay zekadan yararlanan bilimin hızlandırılmasını ve ABD’nin küresel ölçekte öncü açık modeller üretmesini sağlayarak yapay zeka alanındaki liderliğini sürdürmesini amaçlıyor.
NSF direktör vekili görevini yürüten Brian Stone, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Yapay zekanın bilimsel araştırmalara dahil edilmesi oyunun kurallarını değiştirdi. NSF, Amerika’nın bilim insanlarını atılımları hızlandıracak araçlarla donatmak için NVIDIA ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyor. Bu yatırımlar yalnızca yeniliği mümkün kılmakla ilgili değil; aynı zamanda Amerika’nın bilim ve teknolojide küresel liderliğini güvence altına almak ve bir zamanlar imkansız görülen zorlukların üstesinden gelmekle ilgilidir.”
Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi hızla devam ederken, güçlü modellerin geliştirilmesi ve araştırılması için gereken maliyetler üniversite laboratuvarlarının ve devlet destekli araştırmacıların bütçelerini aşıyor. Bu maliyet uçurumu, akademik araştırmacıların yeni alanları keşfetme imkanlarını sınırlıyor. Oysa geçmişte, günümüzün yapay zekasını güçlendiren birçok temel atılım akademik dünyadan çıkmıştı.
Sağlanan destek sayesinde Ai2, bilimsel veriler ve literatür üzerinde eğitilecek açık kaynaklı, çok modelli büyük dil modelleri geliştirecek. Söz konusu araçlar, ABD’li araştırmacıların verileri daha hızlı işlemesine, analizler yapmasına, kod ve görselleştirme üretmesine, yeni bilgileri geçmiş buluşlarla ilişkilendirmesine imkan tanıyacak. Böylece malzeme bilimi, biyoloji, enerji ve daha pek çok alanda ilerlemeler hız kazanacak.
Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politikaları Ofisi Direktörü Michael Kratsios, konuyla ilgili şunları söyledi: “Yapay Zeka Eylem Planı’nın da öngördüğü gibi, Trump yönetimi Amerika’nın iş dünyası ve akademik araştırmalarda küresel standart belirleyen açık kaynaklı ve açık ağırlıklı modelleri teşvik etmesini sağlamaya kararlıdır. NSF ile NVIDIA arasındaki bu ortaklık, Eylem Planı’nı hayata geçiriyor ve Amerikan yenilik ekosisteminin gücünü gösteriyor. Açık kaynaklı model geliştirme ve yapay zeka destekli bilim yoluyla ortaya çıkacak yeni araştırmaları ve bilimsel atılımları sabırsızlıkla bekliyoruz.”
NSF’nin katkısı, bireysel araştırma hibeleri ile ulusal ölçekli tesisler arasındaki boşluğu dolduran, yüksek etkili ve topluluk odaklı altyapı projelerini destekleyen Orta Ölçekli Araştırma Altyapısı programı aracılığıyla sağlanıyor. Proje ayrıca, geleneksel teknoloji merkezlerinin ötesine geçen eğitim faaliyetlerini destekleyerek yapay zekaya hazır ulusal bir iş gücü yetiştirmeyi de hedefliyor. Böylece ABD’nin yapay zeka ve diğer kritik teknolojilerdeki rekabet gücü güçlendirilecek.
NVIDIA’nın kurucusu ve CEO’su Jensen Huang, projeyi şu sözlerle değerlendirdi: “Yapay zeka modern bilimin motorudur — ve Amerika’nın araştırmacıları için geliştirilecek büyük, açık modeller bir sonraki sanayi devrimini ateşleyecek. NSF ve Ai2 ile iş birliği içinde, ABD’li bilim insanlarını sınırsız zekayı üretmeye yetkilendiren, son teknoloji altyapı ile inovasyonu hızlandırıyoruz. Bu, Amerika’nın en güçlü ve yenilenebilir kaynağı olacak.”
Ai2’nin çalışmalarının ilk uygulamaları arasında yeni malzemelerin keşfini hızlandıracak yapay zeka atılımları, biyomedikal ilerlemeler için protein fonksiyonu tahminlerini geliştirme ve mevcut büyük dil modellerindeki temel zayıflıkları giderme yer alacak. Proje, güvenilir ve titiz bilimi destekleyen, yapay zeka hızlandırmalı bilimsel keşiflere dayalı yeni bir paradigma için yol açacak.
Ai2 CEO’su Ali Farhadi, konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Tamamen açık yapay zeka yalnızca bir tercih değil — bir gerekliliktir. ABD’nin bilimsel ve teknolojik keşiflerin bir sonraki çağında liderliğini sürdürmesi için milyonlarca araştırmacı ve geliştiricinin birlikte çalışabileceği açık ve iş birlikçi ekosistemler yaratılmalıdır. Bu finansal katkı Ai2’de yürüttüğümüz çalışmaları daha da güçlendirecek ve Amerika’nın çığır açan yapay zeka gelişmeleri sunma kapasitesini artıracaktır.”
NSF ve NVIDIA’nın desteği ayrıca Washington Üniversitesi, Hawaii Üniversitesi Hilo Kampüsü, New Hampshire Üniversitesi ve New Mexico Üniversitesi araştırma ekiplerini de kapsayacak.
Kaynak: https://www.nsf.gov/news/nsf-nvidia-partnership-enables-ai2-develop-fully-open-ai