Teknoloji

13/5/2025

Çin, ABD Kısıtlamalarına Rağmen Dünyanın İlk Okyanus “Mikroskobunu” Geliştirdi

Çinli bilim insanları, dünyanın en gelişmiş okyanus simülasyon sistemini geliştirdiklerini ve 0,6 mil (1 kilometre) çözünürlüğe ulaştıklarını açıkladı. Bu teknolojik atılım, küresel okyanus modellemesinde yeni bir standart belirliyor ve Amerika Birleşik Devletleri’nin uyguladığı yarı iletken ihracat kısıtlamalarına rağmen gerçekleştirildi.

LICOMK++ adı verilen yeni simülasyon sistemi, Çin Bilimler Akademisi Atmosferik Fizik Enstitüsü ile Bilgisayar Ağı Bilgi Merkezi’nden araştırma ekipleri tarafından geliştirildi. Sistem, okyanusların davranışlarını ve iklim sistemleriyle etkileşimlerini modellemede eşsiz bir hassasiyet sunuyor. Çin devlet haber ajansı Xinhua’ya göre, simülatör bir okyanus “mikroskobu” gibi çalışıyor. Daha önce bu ölçekte modellenmesi mümkün olmayan okyanus girdapları ve ısı taşınımı gibi süreçleri detaylı şekilde izleyebiliyor. Bu iyileşme, tayfun, sel ve deniz sıcak hava dalgaları tahminlerinde büyük bir ilerleme sağlayacak.

Teknolojik Bağımsızlık ve İklim Dayanıklılığına Doğru

Bu yenilik, Çin’in özellikle Batı’nın teknoloji ambargolarına karşı kritik alanlarda teknolojik bağımsızlık sağlama kararlılığını ortaya koyuyor. Yarı iletken ithalatı üzerindeki kısıtlamalara rağmen, araştırma ekibi özel algoritmalar ve optimize edilmiş programlama stratejileri kullanarak süper bilgisayar performansındaki engelleri aşmayı başardı. Araştırmacılar, “İklim tahminlerinin doğruluğunu artırmanın anahtarı, bir okyanus simülatöründe yatıyor.” ifadelerini kullandı. Ancak, yüksek çözünürlüklü simülasyonlar gerçekleştirmek muazzam hesaplama gücü gerektiriyor ve bu, iklim biliminde uzun süredir büyük bir zorluk teşkil ediyordu.

LICOMK++, dünyada küresel okyanusları bu kadar ince ölçekte simüle edebilen ilk sistem oldu. Bu yetenek sayesinde Çinli bilim insanları, küresel ajansların iklim tahminlerini iyileştirmelerine ve kıyı planlaması ile afet müdahalesi için daha doğru modeller geliştirmelerine katkı sağlayabilecek.

Okyanuslar, Dünya’nın iklimini düzenlemede hayati bir rol oynuyor. Küresel ısınmanın ürettiği ısının %90’ından fazlasını ve insan faaliyetlerinden kaynaklanan karbon dioksit emisyonlarının %30’undan fazlasını emiyor. Bu süreçlerin nasıl işlediğinin simüle edilmesi, iklim değişikliğini anlamak ve uyum sağlamak için hayati önem taşıyor.

Küresel Tanınırlık ve Güçlü Uygulamalar

LICOMK++, şimdiden geniş çapta tanınırlık kazandı. Çin Bilgisayar Federasyonu’nun ev sahipliğinde düzenlenen HPC China 2024 etkinliğinde en iyi süper hesaplama uygulaması ödülünü kazandı. Ayrıca geçen yıl, bilimsel ilerlemelerde yüksek performanslı hesaplama alanında en prestijli uluslararası ödül olan Gordon Bell Ödülü için üç küresel finalistten biri oldu.

Çin Meteoroloji İdaresi, geçen Perşembe günü resmi sosyal medya sayfasında paylaştığı bir yazıda, LICOMK++’ın kıyı afetlerini önleme planlaması, deniz kaynaklarının daha etkili yönetimi ve iklim uyum stratejilerinin geliştirilmesi gibi çeşitli kamu hizmetlerini de destekleyeceğini belirtti.

Söz konusu yenilik, küresel iklim araştırmaları açısından bir dönüm noktası olabilir. Daha hassas okyanus simülasyonlarına imkan tanıyan LICOMK++, Dünya’nın iklim sistemine ilişkin bilimsel anlayışı güçlendirme ve iklim kaynaklı ekonomik kayıplarla mücadele için yeni araçlar sunma potansiyeli taşıyor.

Kaynak:https://interestingengineering.com/innovation/chinas-ocean-simulator-us-curbs