Bill Gates Destekli Arnergy, Artan Talep Dolayısıyla Nijerya’da Güneş Enerjisine Erişimi 18 Milyon Dolarla Genişletecek

Elektrik arzının yetersiz kaldığı Nijerya’da güneş enerjisine olan talep, son on yılda ciddi ölçüde arttı. Artışta, kamu şebekesinin güvenilirliğinin giderek azalması ve yakıt fiyatlarının yükselmesi önemli rol oynadı. Bu ihtiyaca yanıt veren temiz enerji girişimi Arnergy, yatırımcıların da dikkatini çekti. Şirket, geçen yıl aldığı 3 milyon dolarlık B1 turuna ek olarak 15 milyon dolarlık yeni bir Seri B yatırım uzatması alarak tur toplamını 18 milyon dolara çıkardı.

Güneş enerjisine yönelik talepteki bu artışın arkasında, özellikle 2023 Mayıs’ında Nijerya’nın onlarca yıldır uyguladığı akaryakıt sübvansiyonunu kaldırması gibi önemli politika değişiklikleri bulunuyor. Bu kararın ardından benzin fiyatları yaklaşık %500 oranında artarken, daha önce kamu şebekesine kıyasla uygun maliyetli bir alternatif olarak görülen jeneratörlerin işletme maliyeti de katlanarak arttı.

Arnergy’nin stratejisi, bu değişimle birlikte evrildi. CEO Femi Adeyemo, TechCrunch’a verdiği demeçte “İşe başladığımızda, güneşi sürekli enerji kaynağı olarak konumlandırıyorduk, maliyet avantajı üzerine bir konuşma yapmıyorduk. Ama artık bu konuşma yapılıyor, çünkü sistemlerimizin benzin, dizel ya da şebeke kullanımıyla kıyaslandığında aylık bazda nasıl tasarruf sağladığını açıkça gösterebiliyoruz.” dedi.

Adeyemo, Arnergy’yi 2013 yılında; konaklama, eğitim, finans, tarım ve sağlık gibi sektörlerdeki ev ve işletmelere güneş enerjisi sistemleri sağlamak amacıyla kurdu. Başlangıçta bir dayanıklılık stratejisi olarak tasarlanan girişim, bugün Bill Gates’in desteklediği Breakthrough Energy Ventures’ın yatırımcısı olduğu ve enerji dönüşümünü maliyet avantajıyla sağlayan bir yapı haline geldi. Söz konusu firma, Arnergy’nin 2019 yılındaki 9 milyon dolarlık Seri A yatırımına liderlik etmişti.

Sahip Ol-Kirala Modeliyle Yaygınlaşan Güneş Enerjisi

Arnergy’nin sahada en fazla ilgi gören ürünlerinden biri, geçen yılki Seri B yatırımının ardından merkeze alınan Z Lite adlı sahip ol-kirala modeli oldu. 2023'te şirket gelirlerinin %60 ila %70’i doğrudan satışlardan gelse de, bu oran geçtiğimiz yıl yalnızca %25’e geriledi. 5 ila 10 yıllık vadelerde sabit ödemeyle sistem sahibi olmayı sağlayan kiralama modeli ise ciddi ivme kazandı.

Bunun arkasındaki temel nedenlerden biri, sistemlerin giderek artan elektrik tarifelerine göre daha ekonomik hale gelmesi. Özellikle 2024 Nisan’ında yürürlüğe giren yeni bir hükümet politikası, en kararlı elektrik kullanıcılarına uygulanan tüketim bedellerini üç katına çıkararak güneş sistemlerini daha cazip hale getirdi. Adeyemo, “Aylık 200.000 naira (~125 $) elektrik faturası ödemek yerine, ürünümüzle bu tutar 96.000 naira (~60 $) seviyesine düşüyor. Beş yılda yapılacak tasarruf çok açık.” ifadelerini kullandı. Mevcut müşterilerin birçoğu sistemlerini genişletiyor ya da tamamen şebekeden bağımsız hale geliyor.

Arnergy, 2023 ile 2024 arasında kiralama müşteri sayısını üç katına çıkardı ve bu yıl 4 ila 5 katlık büyüme öngörüyor. Naira bazında gelirler de bu büyümeyle birlikte artış gösterdi ve yıl sonuna kadar dört katına çıkması bekleniyor. Ancak döviz gelirleri, yerel para biriminin değer kaybı nedeniyle sabit kaldı. Adeyemo, dolar bazlı gelirleri artırmak için dolar üzerinden yapılandırılmış B2B2C iş ortaklıkları ve Frankofon Afrika’ya olası açılım üzerinde çalıştıklarını belirtti.

12.000 Yeni Sistem, Yeni Ortaklık Modeli ve İthalat Yasağı Endişesi

Bugüne kadar Nijerya genelinde 35 eyalette toplamda 9 MWp güneş enerjisi ve 23 MWh batarya depolama kapasitesine sahip 1.800’den fazla sistem kuran Arnergy, yeni yatırım turuyla birlikte bu rakamı ciddi şekilde büyütmeyi planlıyor. Şirket, 2029’a kadar 12.000’den fazla sistem kurmayı hedefliyor. Yatırım turuna liderlik eden Nijerya merkezli özel sermaye firması CardinalStone Capital Advisers’ın (CCA) yanı sıra, Breakthrough Energy Ventures, British International Investment, Norfund, EDFI MC ve All On da katıldı.

Söz konusu hedefe ulaşmak için Arnergy, neredeyse on yıl boyunca kendi yürüttüğü satış operasyonunu dönüştürerek, iş ortakları ve fiziksel mağazalarla birlikte çalışacağı bir dağıtım modeline geçiyor. Şirket, Lagos dışında kalan bölgelerde de erişimi artırmayı amaçlıyor.

Lagos merkezli temiz enerji girişimi ayrıca, bu projelere destek olacak enerji-hizmet olarak çözümler (EaaS) dahil olmak üzere, çok uluslu şirketlerle yapılacak ortaklıkları finanse etmek için bankalar ve kalkınma finans kuruluşlarından (DFI) yerel borç finansmanı sağlamaya yönelik görüşmeler yürütüyor.

Ancak Arnergy’nin büyüme planları, yakın zamanda açıklanan yeni bir hükümet politikasıyla tehdit altına girebilir. Nijerya hükümeti geçen ay, yerli üretimi teşvik etmek amacıyla güneş paneli ithalatını yasaklamayı planladığını açıkladı. Sektördeki paydaşlar ise yerli üretim kapasitesinin henüz yeterli düzeyde olmadığı gerekçesiyle bu karara tepki gösterdi.

CEO Adeyemo da hedefin doğru, yöntemin ise sorunlu olduğunu vurguladı: “Yerel üretimin savunucusuyuz. Ama ithalatı sonlandırmadan önce kapasite inşa etmemiz gerekiyor. Aksi takdirde hem sektör hem de şu anda enerjisini güneşten sağlayan milyonlarca Nijeryalı için zarar verici olabilir.” şeklinde konuştu.

‍

‍

‍

Kaynak:https://techcrunch.com/2025/04/14/arnergy-to-expand-solar-access-in-nigeria-with-18m-series-b/