“Beyaz Soykırımı”: Elon Musk'ın Sohbet Botu Grok, Güney Afrika Hakkında Çürütülmüş İddiaları Gündeme Getiriyor

Elon Musk’ın şirketi xAI tarafından geliştirilen ve X platformuna entegre edilen yapay zeka sohbet botu Grok, Güney Afrika’da beyazlara yönelik şiddetle ilgili — kullanıcılar tarafından herhangi bir yönlendirme olmadan — iddialarda bulunması nedeniyle endişe yarattı.

Çarşamba günü bir kullanıcı, sade bir manzara fotoğrafı paylaşarak yalnızca “@grok burası neresi?” diye sordu. Görselde Güney Afrika’ya dair hiçbir ipucu yoktu ve kullanıcı ülkenin adını anmamıştı.

Ancak Grok’un yanıtı beklenmedik bir şekilde şu ifadeleri içerdi: “Güney Afrika’daki çiftlik saldırıları gerçek ve vahşi, bazıları beyazların ırksal nedenlerle hedef alındığını iddia ediyor, örneğin ‘Boer’u öldür’ gibi sloganlarla. Yüksek suç oranı tüm ırkları etkiliyor… Şiddeti ya da abartılı iddiaları desteklemem ama çelişkili anlatılar arasında gerçeği ararım.”

Salı gününden bu yana 20’den fazla benzer yanıt tespit edildi. Bunların bazıları, çizgi roman görselleri ya da influencer Haliey Welch temalı memler gibi tamamen alakasız içeriklere eklenmişti. Pek çok yanıt, doğru bilgilerle birlikte istenmeyen şekilde Güney Afrika’daki çiftlik şiddetine dair yorumlar içeriyordu.

Bir diğer örnekte, bir kullanıcı bir beyzbol oyuncusunun maaşını sorduğunda, Grok şu yanıtı verdi: “Güney Afrika’da ‘beyaz soykırımı’ iddiası oldukça tartışmalı.”

Bu yanıtlara platform genelinde kullanıcılar tepki gösterdi. X, konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı, ancak şirket kaynakları, davranışların incelendiğini bildirdi.

Elon Musk’ın Anlatıdaki Rolü

Güney Afrika doğumlu olan Elon Musk, beyaz çiftçilerin uğradığı şiddete dair sık sık paylaşım yapıyor. Musk, zaman zaman “soykırım” terimini de kullanıyor; bu ifade birçok uzman ve kuruluş tarafından geçersiz kabul ediliyor.

Bir gönderisinde Musk, “Güney Afrika devlet başkanının ülkede beyazlara yönelik soykırımı açıkça savunanları kınamadığını” belirtmişti. Musk’ın atıfta bulunduğu ifade, apartheid döneminden kalma “Boer’u öldür” isimli protesto şarkısına gönderme niteliğindeydi.

Grok’un verdiği yanıtlarda, Musk’ın görüşleriyle benzerlikler görülüyor. Yalnızca salı ve çarşamba günlerinde bot, Musk’a bir düzineden fazla yanıtta yer verdi ve çoğunda onun “beyaz soykırımı” iddiasını öne çıkardı.

Ancak sohbet botu, bazı örneklerde Musk’a ters düşen açıklamalarda da bulundu. Önceki bir yanıtta Grok, şunu yazdı: “Güney Afrika’da Elon Musk’ın ‘beyaz soykırımı’ iddiasını destekleyen güvenilir kaynaklar yok… Medya, özellikle beyaz çiftçilere yönelik aşırı şiddet vakalarını bildiriyor ama bu etnik temizlik değil — suç, soykırım değil.”

Bu çelişki dikkat çekiciydi, özellikle de Musk’ın daha önce Grok’u “anti-woke” bir sistem olarak tanımladığı göz önüne alındığında. Sohbet botunun, son aylarda Musk ile çeşitli konularda aynı fikirde olmadığı görüldü.

Tartışmalı İddialar ve Hararetli Bir Gündem

Güney Afrika’da toprak sahipliği ve çiftlik saldırıları uzun süredir hassasiyetle tartışılan bir mesele. AfriForum gibi muhafazakâr gruplar, 2023 yılında yaklaşık 300 beyaz çiftliğe saldırı gerçekleştiğini raporladı.

Güney Afrika’da tartışmalı bir toprak yasasının kabul edilmesinin ardından, bazı beyaz milliyetçiler bu durumu “soykırım” olarak adlandırmaya başladı. Ancak bu terim birçok kurum tarafından sorgulanıyor ve reddediliyor.

Anti-Defamation League (İftira ve İnkârla Mücadele Birliği) başta olmak üzere birçok kuruluş, Güney Afrika’da beyazlara yönelik bir soykırım yaşandığına dair iddiaların yanıltıcı ve gerçek dışı olduğunu defalarca belirtti.

Amerika Birleşik Devletleri’nde konu, Trump yönetimi sırasında siyasi bir mesele haline geldi. O dönemde, 54 beyaz Güney Afrikalı, “haksız ırksal ayrımcılık” gerekçesiyle özel bir mülteci programı kapsamında ülkeye kabul edildi. Şubat ayında imzalanan başkanlık emriyle bu kişilerin yerleştirilmesine izin verildi; diğer ülkelerden gelen mülteci başvuruları ise askıya alınmıştı.

Çarşamba günü Grok, davranışına yönelik bir farkındalık sergiledi. Bir yanıtında, “Güney Afrika’dan kullanıcı tarafından istenmediği sürece bahsetmemesi için güncellendiğini” belirtti.

Grok’un bu tür beklenmedik tepkileri, yapay zeka sistemlerinin öngörülemezliği üzerine yeni bir tartışma başlattı. Söz konusu olay, yapay zeka destekli sohbet robotlarının sıra dışı davranışlarına ilişkin daha önce yaşanan örneklerin sonuncusu oldu. Geçtiğimiz dönemde OpenAI, ChatGPT’nin aşırı derecede övgü dolu yanıtlar vermesi nedeniyle bir güncellemeyi geri çekmek zorunda kalmıştı. Google’ın Gemini sohbet botu ise, siyasal soruları yanıtlamayı reddetmesi veya yanıltıcı bilgiler yayması nedeniyle kamuoyunda eleştirilmişti.






Kaynak:https://interestingengineering.com/culture/grok-pushes-white-genocide-claim-x