Avrupa’daki Elektrik Kesintileri Türkiye’yi Etkileyebilir mi?: Enerji Bakanı’ndan Açıklama

İspanya ve Portekiz’i etkisi altına alan ve günlük hayatı durma noktasına getiren büyük çaplı elektrik kesintisi, Avrupa’nın enerji altyapısını yeniden gündeme taşırken, benzer bir durumun Türkiye üzerindeki olası etkileri de merak konusu oldu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, yaşanan kesintilerin Türkiye'yi doğrudan etkilemediğini ancak Avrupa elektrik ağına bağlı olmanın potansiyel bir risk unsuru oluşturduğunu belirtti.

Bayraktar, Kabine toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayarak, kesintilerin etkisi ve Türkiye'nin konumu hakkında detaylı bilgi verdi. Avrupa şebekesiyle olan senkronizasyonun faydalarını korurken, sistemin bağımsız çalışma kabiliyetine de sahip olduğunu vurguladı. "Talep fazla olmayınca rüzgar ve güneşin aşırı üretimini yönetemediler de deniyor, Fransa'da enterkonneksiyon sistem de kendini emniyete almak için kesmiş. Böyle şeylerden bahsediliyor. Büyük sıkıntı, baya büyük çaplı bir şey," ifadeleriyle sürecin karmaşıklığına dikkat çekti.

Türkiye, Avrupa Elektrik İletim Sistemi Operatörleri Ağı (ENTSO-E) ile senkronize çalışıyor ve bu bağlantı sayesinde iki taraf arasında elektrik alışverişi yapılabiliyor. Ancak Türkiye’nin ulusal şebekesi, TEİAŞ tarafından bağımsız şekilde de yönetilebiliyor. Bu da, Avrupa kaynaklı bir kriz anında Türkiye’nin kendi üretimiyle sistemi sürdürebileceği anlamına geliyor. Bu yapı sayesinde, Avrupa'daki kesintilerin Türkiye'de doğrudan bir elektrik kesintisine neden olması düşük bir olasılık olarak görülüyor.

Yine de Türkiye, Avrupa ülkeleriyle enerji ticareti yaptığı ve enerji ihtiyacının büyük kısmını ithalat yoluyla karşıladığı için, kesintilerin dolaylı etkileri olabilir. 2022 verilerine göre Türkiye'nin enerji talebinin %67,8’i ithalata dayanıyor. Özellikle doğalgaz ve petrol gibi dışa bağımlı kaynaklar üzerinden yapılan enerji üretimi, döviz kurları ve uluslararası piyasa hareketleriyle yakından ilişkili. Avrupa’da yaşanabilecek büyük bir arz krizi veya kesinti, enerji fiyatlarını artırarak Türkiye’de de elektrik ve doğalgaz maliyetlerini yükseltebilir.

Enerji uzmanları da Türkiye’nin Avrupa şebekesiyle bağlantısının stratejik olduğunu ancak ani bir kesintinin etkisinin sınırlı kaldığını belirtiyor. Avrupa'da zincirleme bir çökme senaryosu yaşanırsa, Türkiye geçici olarak bağlantıdan ayrılmak zorunda kalabilir ancak ulusal şebekenin dayanıklılığı sayesinde sistem çalışmaya devam edebilir.

Avrupa’daki kesintiler sadece enerji ile sınırlı kalmıyor. Üretim süreçlerinin aksaması, Türkiye’deki ihracatçı ve ithalatçı firmalar üzerinde dolaylı etki yaratabilir. Bayraktar’a göre, bu riskler göz önüne alındığında enerji alanında yerli üretimin artırılması ve sistemin dış şebekelere karşı izole çalışabilirliğinin güçlendirilmesi büyük önem taşıyor.

İber Yarımadası’nda Kriz: Elektrik Kesintisi Hayatı Felç Etti

Avrupa’da yaşanan kesintinin merkezinde İspanya ve Portekiz yer aldı. Pazartesi günü başlayan kesinti, iki ülkede de binlerce haneyi elektriksiz bırakırken, ulaşım sistemlerini, dijital ağları ve ödeme altyapılarını devre dışı bıraktı. Metro sistemlerinde çok sayıda kişi mahsur kaldı, mobil ağlar çöktü, nakitsiz alışveriş imkansız hale geldi.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, gece yarısına doğru ülke elektriğinin yalnızca yarısının geri geldiği bir anda olağanüstü hal ilan etti. Portekiz Başbakanı Luis Montenegro ise yetkililerin olayın nedenini araştırdığını, ancak şu ana kadar siber saldırı ihtimaline dair herhangi bir bulguya rastlanmadığını belirtti. Salı günü itibarıyla Portekiz genelinde elektrik tamamen geri geldi. Bakanlar Kurulu Başkanlığı’ndan Sorumlu Bakan Antonio Leitao Amaro, “Artık enerji tedariki de dahil olmak üzere neredeyse tüm hizmetlerimiz geri geldi” açıklamasını yaptı fakat yaklaşık 800 kullanıcı hâlâ ayrı bir arıza nedeniyle elektrik sorunu yaşamaya devam ediyor. Su temini sağlanırken, metro sistemlerinde bazı aksamalar sürüyor. Lizbon Havaalanı pazartesi günü 9 saat boyunca geçici olarak kapanmıştı; salı sabahı itibarıyla uçuşlar normale dönse de Algarve’deki Faro Havaalanı’nda hâlâ mağduriyet yaşayan yolcular var.

İspanya’da da toparlanma başladı. Madrid bölgesindeki 179 belediyeden 129’unda elektrik gece yarısı itibarıyla geri geldi. Ancak Valensiya gibi, sel felaketinden hâlâ etkilenmekte olan bölgelerde internet ve telefon erişiminde sorunlar devam ediyor.

Vatandaş Anlatıyor: "Bir Mumla Karanlıkta Oturmak Zorunda Kaldım"

Galiçya’nın A Coruna kentinde yaşayan dijital iletişim uzmanı Isabel Rodo, Euronews’e verdiği röportajda yaşadığı deneyimi anlattı: “Öğleden sonra 12:30’dan sabah 02:00’ye kadar elektriğimiz yoktu. En zor an, gecenin karanlığında elimde sadece bir mumla kitap okumaya çalıştığım andı.”

Elektrik kesintisi sırasında iletişim kurmanın neredeyse imkansız hale geldiğini ifade eden Rodo, “Babamla konuşamıyordum. Belirsizlik hakimdi. İnsanlar başbakanın konuşacağını söylüyordu ama ne dediğini öğrenmenin bir yolu yoktu.” şeklinde konuştu.

Rodo, yanında sadece 30 euro nakit para olduğunu ve bunu akşam yemeği almak için kullandığını, çünkü evindeki yiyeceklerin çiğ tüketilemeyecek türde olduğunu belirtti. ATM’lerin de devre dışı kalması, ertesi gün için daha fazla endişe yaratmıştı. “Birçok şey için elektriğe bağımlıyız,” sözleri, yaşanan krizin günlük yaşamı nasıl etkilediğinin altını çiziyor.

Kesintinin Nedeni Belirsizliğini Koruyor

Portekizli şebeke operatörü REN, yaşanan kesintinin İspanya’daki yüksek sıcaklık değişimlerinin çok yüksek gerilim hatlarını etkilediği nadir bir atmosferik olay sonucu meydana geldiğini öne sürdü. Ancak İspanya’nın ulusal meteoroloji ofisi, hava koşullarının bu kesintiyi açıklamadığı yönünde bir açıklama yaptı. Kesintinin tam kaynağı hâlâ araştırılıyor.

‍

‍

‍

Kaynak:https://tr.euronews.com/2025/04/29/avrupadaki-elektrik-kesintileri-turkiyeyi-de-etkiler-mi