Yapay Zeka Uygulamaları
16/9/2025
Dünya genelinde sağlık çalışanı sayısı yetersiz kalıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre 2030 yılına kadar 4,5 milyon hemşire açığı oluşması bekleniyor. Hali hazırda hemşirelerin üçte biri tükenmişlik belirtileri gösteriyor; duygusal yorgunluk öne çıkıyor ve meslekteki yüksek işten ayrılma oranı da bu tabloyu ağırlaştırıyor.
Tayvan merkezli Foxconn tarafından geliştirilen Nurabot, otonom ve yapay zeka destekli bir hemşire robotu olarak tasarlandı. İlaç taşıma, hastaları yönlendirme veya fiziksel olarak zorlayıcı görevleri yerine getirme gibi rutin işlerde hemşirelere destek olmayı hedefliyor. Foxconn, Nurabot’un hemşirelerin iş yükünü %30’a kadar azaltabileceğini belirtiyor.
Foxconn Kullanıcı Deneyimi Direktörü Alice Lin, “Bu bir hemşirelerin yerine geçme girişimi değil, daha çok görevi birlikte tamamlama yaklaşımıdır.” diyor. Lin, robotun tekrarlayan işleri üstlenmesiyle hemşirelerin daha çok hastaların bakımına ve klinik gözlemlerine odaklanabileceğini vurguluyor: “Gerçekten hemşirelerin varlığını gerektiren işler, örneğin hastalarla ilgilenmek ve durumlarını profesyonel deneyimlerine dayanarak değerlendirmek, onların sorumluluğu olmaya devam edecek.”
Sadece 10 ayda geliştirilen Nurabot, Nisan 2025’ten beri Tayvan’da bir hastanede test ediliyor. Foxconn, robotun ticari lansmanını 2026 başında yapmayı planlıyor. Henüz satış fiyatı açıklanmadı.
Foxconn, robotun donanımı için Japonya merkezli Kawasaki Heavy Industries ile iş birliği yaptı. Kawasaki’nin “Nyokkey” servis robotu temel alınarak geliştirilen sistem, tekerlekleri üzerinde otonom şekilde hareket ediyor, iki robotik koluyla nesneleri taşıyabiliyor ve çoklu kamera ile sensörler sayesinde çevresini tanıyabiliyor.
Foxconn’un hemşirelerin günlük rutinlerini incelediği araştırmalar, örneğin numune şişelerini uzun mesafeler boyunca taşımak gibi iş yüklerini ortaya koydu. Bu bulgular doğrultusunda Nurabot’a şişe ve tüplerin güvenle saklanabileceği özel alanlar eklendi.
Robotun iletişiminde Foxconn’un Çin’de geliştirdiği büyük dil modeli kullanılıyor. Çekirdek yapay zeka ve robotik altyapısı ise NVIDIA tarafından sağlandı. NVIDIA, kendi platformlarını birleştirerek Nurabot’un bağımsız şekilde hastanede gezinmesini, görev planlamasını ve hem sözlü hem de fiziksel işaretlere yanıt vermesini sağladı.
Nurabot, yapay zeka sayesinde önce sanal bir hastane ortamında eğitildi. Bu, geliştirme sürecini hızlandırdı. NVIDIA’dan David Niewolny, “Yapay zeka Nurabot’a insan benzeri algılama, akıl yürütme ve hareket kabiliyeti kazandırıyor. Robot, belirli bir hasta, bağlam ve duruma göre davranışlarını uyarlayabiliyor.” ifadelerini kullandı.
Sağlık sektörünün tek sorunu personel açığı değil. Yaşlı nüfus hızla artıyor. WHO verilerine göre 2019’a kıyasla 2030’a kadar 60 yaş üzerindeki kişi sayısı %40 artacak. 2030’ların ortasında 80 yaş üstü bireylerin sayısının bebekleri geçmesi bekleniyor.
Son on yılda sağlık çalışanı sayısı artsa da, yaşlanan nüfus karşısında yeterli değil. Özellikle Güneydoğu Asya, en ağır personel sıkıntısını yaşayacak bölgelerden biri olarak öne çıkıyor.
Hong Kong’daki Tung Wah College’dan hemşirelik profesörü Rick Kwan, yapay zeka destekli sistemlerin ciddi zaman ve maliyet tasarrufu getirebileceğini söylüyor: “Yapay zeka destekli robotlar gerçekten tekrarlayan işleri üstlenebilir ve ciddi ölçüde iş gücü tasarrufu sağlayabilir.” ancak Kwan, altyapı engellerine ve hasta beklentilerine dikkat çekiyor: “Hong Kong’daki hastaneler çok kalabalık ve koridorlar dar. Bu yüzden robotların hareket etmesi zor. Hastaneler insan merkezli tasarlanıyor. Eğer robotlar merkezde olacaksa, mimari tasarımlar da buna göre yeniden ele alınmalı.”
Kwan ayrıca güvenlik ve etik boyuta işaret ediyor. Fiziksel risklerin önlenmesinin yanı sıra etik standartlar ve veri güvenliği protokollerinin geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor. Robotların kademeli, dikkatli test süreçlerinden geçmesinin zorunlu olduğunu belirtiyor.
Aslında robotlar sağlık alanına yabancı değil. Da Vinci cerrahi robotu gibi sistemler onlarca yıldır ameliyatlarda kullanılıyor fakat giderek daha fazla serbest hareket eden insansı robot, hem hastalara hem de sağlık personeline yardımcı olmaya başladı.
Örneğin Singapur’daki Changi Genel Hastanesi’nde 80’den fazla robot; ABD’de ise Texas merkezli Diligent Robots tarafından üretilen yaklaşık 100 Moxi sağlık robotu, ilaç, örnek ve malzeme taşımada görev yapıyor.
Yine de etkileri konusunda kesin sonuçlar yok. Yakın tarihli bir inceleme, robotların hemşireler arasında verimlilik algısı yarattığını, ancak deneyimsel kanıtların yetersiz olduğunu ortaya koydu. Teknik arızalar, iletişim sorunları ve sürekli eğitim ihtiyacı en önemli zorluklar olarak sıralandı.
Sağlık alanına teknoloji yatırımları hızla artıyor. Amazon ve Google gibi şirketler de 9,8 trilyon dolarlık sağlık sektöründe yeni fırsatlar araştırıyor.
Küçük ancak hızla büyüyen bir alan olan akıllı hastane sektörü, 2025’te 72,24 milyar dolar değerindeydi. Asya-Pasifik bölgesi en hızlı büyüyen pazar olarak öne çıkıyor.
Nurabot, şu anda Taichung Gazi Hastanesi’nde test ediliyor. Akciğer, yüz ve boyun hastalıklarıyla ilgili bir bölümde yürütülen denemelerde, robotun veri sistemine sınırlı erişimi bulunuyor. Foxconn, hemşirelerin yürüme mesafesinin azalması, teslimat doğruluğu gibi metrikleri izliyor ve hem hastalardan hem de hemşirelerden geri bildirim topluyor. İlk sonuçlar, Nurabot’un günlük iş yükünü %20–30 azalttığını ortaya koyuyor.
Foxconn, yıl sonuna kadar Nurabot’un hastane bilgi sistemine entegre edilerek otonom görevler üstlenmesini, ardından da 2026 başında ticari olarak sunulmasını planlıyor.
Lin, “Nurabot hemşire açığını tek başına çözemeyecek, ancak yaşlanan toplumun ve sağlık çalışanı kayıplarının yarattığı sorunları hafifletmeye yardımcı olabilir.” diyor.
Kaynak: https://edition.cnn.com/2025/09/12/tech/taiwan-nursing-robots-nurabot-foxconn-nvidia-hnk-spc