Tayvan’ın Çip Üretim Devi TSMC, ABD’ye 100 Milyar Dolarlık Çip Yatırımı Yapacak

Dünyanın en büyük yarı iletken üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC), ABD’de 100 milyar dolarlık yeni bir yatırım yapacağını açıkladı. Eski ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada, TSMC’nin daha önce duyurduğu 65 milyar dolarlık yatırımın üzerine ek olarak bu devasa yatırımın gerçekleştirileceğini belirtti.

Apple, Intel ve Nvidia gibi dev şirketlere çip üreten TSMC, halihazırda Biden yönetiminin sağladığı milyarlarca dolarlık sübvansiyonlarla Arizona’da üç fabrika inşa etmeye başlamıştı. Şirket, Arizona’daki ilk fabrikasında 4 nanometre çiplerin seri üretimine resmen başladığını duyurdu.

Trump, Beyaz Saray’da TSMC CEO’su C.C. Wei ile yaptığı toplantıda bu yatırımı “muhteşem bir hamle” ve “ekonomik güvenlik açısından kritik bir adım” olarak değerlendirdi. “Yarı iletkenler 21. yüzyıl ekonomisinin bel kemiğidir. Aslında, yarı iletkenler olmadan ekonomi de olmaz.” diyen Trump, “Yapay zekadan otomobillere ve ileri üretime kadar her şeyi güçlendiren bu çipleri, Amerikan fabrikalarında, Amerikalı işçilerle üretmeliyiz.” ifadelerini kullandı. Wei, yeni yatırımın Arizona’da üç çip üretim tesisi ile iki paketleme tesisi kurulmasını kapsadığını belirtti. 

“165 milyar dolarlık toplam yatırım, binlerce yüksek maaşlı iş yaratacak.”

Eski ABD Başkanı Joe Biden, ABD’de çip üretimini canlandırmak amacıyla 2022’de 280 milyar dolarlık CHIPS ve Bilim Yasası’nı yürürlüğe koymuştu. Bu hamle, özellikle COVID-19 pandemisi sırasında küresel çip tedarik zincirinde yaşanan kırılmaları gidermeyi hedefliyordu. Pandemi sürecinde çip üretim tesislerinin kapanması, otomobil üretim hatlarında duraksamalara ve küresel ekonomide büyük bir enflasyon dalgasına neden olmuştu. Trump, CHIPS Yasası’nı eleştirerek farklı bir strateji benimsediğini belirtti. Çip üretimini ABD’ye geri getirmek için ithal çiplere yüksek tarifeler uygulama tehdidinde bulundu ve TSMC gibi firmaların devlet teşviklerine ihtiyaç duymadığını savundu. Ayrıca, Trump yönetimi federal iş gücünü küçültme hedefi kapsamında, Ticaret Bakanlığı’nda CHIPS Yasası’nın uygulanmasıyla ilgilenen 40 çalışanı işten çıkardı.

Trump’a, TSMC’nin ABD’deki yeni yatırımının, Çin’in Tayvan’ı izole etmesi veya ele geçirmesi durumunda ABD’nin çip üretimi üzerindeki etkisini nasıl değiştireceği sorulduğunda, “Bu durumun etkisini ‘azaltır’ diyemem çünkü böyle bir şey kesinlikle felaket olur.” yanıtını verdi. Tayvan, 1949’da Çin iç savaşının ardından ana kara Çin’den ayrılarak bağımsız bir yönetim kurdu fakat Pekin, Tayvan’ı kendi toprağı olarak görüyor ve ada yönetimi üzerindeki askeri ve diplomatik baskısını her geçen gün artırıyor. Trump, TSMC’nin ABD’deki yatırımı hakkında “Bu yatırım sayesinde, ABD olarak yarı iletken üretiminde çok daha güçlü bir konum elde etmiş olacağız.” dedi ama yatırımın Tayvan’ın güvenliğini garanti edip etmeyeceği konusunda yorum yapmadı.

Tayvan’ın ABD’deki gayri resmi büyükelçiliği olan Taipei Ekonomik ve Kültürel Temsilcilik Ofisi, Tayvanlı şirketlerin ABD’deki yatırımlarının adalı işletmelerin toplam yurt dışı yatırımlarının %40’ını geçtiğini belirtti. 

“Tayvanlı işletmelerin ABD’de yatırım yapmasını ve iki ülke arasındaki tedarik zinciri iş birliğinin derinleşmesini görmekten mutluyuz. Bu yatırımlar, ABD ile Tayvan arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri daha da yakınlaştırıyor.” -Taipei Ekonomik ve Kültürel Temsilcilik Ofisi

German Marshall Fund’ın Hint-Pasifik Programı Direktörü Bonnie Glaser, Tayvan’ın bu yatırım hamlesiyle ABD-Tayvan ilişkilerini güçlendirmeyi amaçladığını söyledi: “Tayvan, Başkan Trump’ın önceliklerini destekleyen bir adım atarak ABD ile ilişkilerini sağlamlaştırıyor. ABD, TSMC’nin yatırımından büyük fayda sağlayacak.” Trump, başkanlık görevine başlamasından bu yana ABD’nin Tayvan’a güvenlik desteği konusundaki politikasını netleştirmedi ve Tayvan’ın ABD’nin askeri savunma desteği için ödeme yapması gerektiğini söyledi.

Trump, ocak ayından bu yana Beyaz Saray’da birçok iş dünyası lideriyle bir araya gelerek büyük yatırımları duyurmaya devam ediyor. Ocak ayında, Beyaz Saray’da OpenAI, Oracle ve SoftBank CEO’larıyla bir araya gelen Trump, yapay zeka altyapısına yönelik 500 milyar dolarlık bir yatırımın duyurusunu yaptı. Aynı ay içinde, Birleşik Arap Emirlikleri merkezli DAMAC Properties’in, yapay zeka ile bağlantılı veri merkezleri kurmak için ABD’ye 20 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıkladı.

Geçtiğimiz hafta, Apple CEO’su Tim Cook ile Beyaz Saray’da görüşen Trump, şirketin önümüzdeki dört yıl içinde ABD’ye 500 milyar dolardan fazla yatırım yapacağını ve Teksas’ta yeni bir sunucu fabrikası kuracağını duyurdu. Trump, toplantının ardından yaptığı açıklamada, Apple’ın üretimini Meksika’dan ABD’ye kaydıracağını taahhüt ettiğini belirtti. Yeni yatırımların hızla arttığını vurgulayan Trump, esprili bir şekilde “Tüm bu duyuruları yapacak vaktim yok.” dedi.

‍

‍

‍

Kaynak: https://time.com/7264078/tsmc-taiwan-invest-100-billion-us-semiconductor-chips-manufacturing-trump/