Gündem

5/6/2025

Musk, Trump’ın Büyük Vergi İndirimi Yasasına “İğrenç Bir Rezalet” Dedi

Elon Musk, Başkan Donald Trump’ın vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren ve “büyük, güzel yasa” olarak tanımladığı yasa tasarısını “iğrenç bir rezalet” olarak nitelendirdi. Bu açıklama, Musk’ın Cumhuriyetçi Parti üzerindeki siyasi etkisinin sınırlarını test ederken, Cumhuriyetçilerin yasama gündeminin merkezine doğrudan bir eleştiri yöneltti.

Musk’ın sert çıkışı, kendi sosyal medya platformu X üzerinden geldi. Bu paylaşım, başkanın kısa süre önce Oval Ofis’te kendisine yaptığı kutlama niteliğindeki veda ziyaretinden sadece birkaç gün sonra gerçekleşti. Musk, görev süresi boyunca Hükümet Verimliliği Departmanı’nın başında yer almıştı.

Musk, X’te şu ifadeleri paylaştı: “Üzgünüm ama artık dayanamayacağım. Bu devasa, arsız, çıkarlarla doldurulmuş Kongre harcama tasarısı iğrenç bir rezalet. Oy veren herkese yazıklar olsun: yanlış yaptığınızı biliyorsunuz. Biliyorsunuz.”

Meclisten geçen ve şu anda Senato’da tartışılan yasa tasarısı, Musk’ın elektrikli otomobil şirketi Tesla’ya fayda sağlayan teşviklerin kesilmesini öngörüyor.

Teknoloji milyarderi, eleştirisinin ardından Cumhuriyetçilere yönelik bir tehditle açıklamasını sürdürerek X’te “Gelecek yıl kasım ayında, Amerikan halkına ihanet eden tüm politikacıları görevden alıyoruz.” diye yazdı.

Dünyanın en zengin kişisi olan Musk için bu tutum keskin bir değişim anlamına geliyor. Geçtiğimiz yıl Trump’ın kampanyasına en az 250 milyon dolar destek vermişti. Daha önce, Trump’a yeterince bağlı olmayan Cumhuriyetçi milletvekillerini saf dışı bırakmaya kararlı olduğunu söylemişti. Ancak şimdi, başkanın temel yasama önceliğini destekleyenlerin de tasfiye edilmesi gerektiğini savunuyor.

Ancak Musk’ın eleştirilerini nasıl eyleme dönüştüreceği belirsizliğini koruyor. Kısa süre önce yaptığı bir açıklamada, siyasi kampanyalara “çok daha az harcama” yapacağını söylemiş, ancak “bir neden görürsem, dahil olabilirim” diyerek siyasi müdahaleye açık kapı bırakmıştı.

Teknoloji liderinin bu çıkışı, Cumhuriyetçilerin Senato kanadında zaten karmaşık olan tabloyu daha da karıştırabilir. Parti liderleri hem Trump’tan hem de en zengin destekçilerinden gelen çelişkili taleplerle karşı karşıya kalabilir.

Cumhuriyetçi stratejist Alex Conant, Musk’ın eleştirilerinin “yardımcı olmadığını” ancak yasa yapıcıların Trump yerine Musk’ı desteklemesini beklemediğini belirtti: “Senato’daki Cumhuriyetçiler vergi indirimlerinin süresinin dolmasına izin vermeyecek. Bu durum, liderliğin kararsız üyeleri ikna etme işini sadece daha da zorlaştırır.” dedi.

Trump, Cumhuriyetçi ön seçimlerde yaptığı destek açıklamalarıyla sonuçları değiştirebiliyor, ancak Conant’a göre Musk’ın bu düzeyde bir etkisi yok:
“Elon Musk ya da başka biri ne derse desin — ve onu küçümsemek istemem çünkü bu adil olmaz — yine de Trump’ın yanında ikinci planda kalacak.” diyen açıklama, Batı Virginia Senatörü Shelley Moore Capito’dan geldi.

Yasa tasarısı kabul edilirse, elektrikli araçlar ve ilgili teknolojiler için ayrılan fonların kesilmesi nedeniyle Musk’ın iş çıkarları zarar görebilir. Musk, Amerika’nın en büyük elektrikli araç üreticisi Tesla’nın ve savunma sanayisinde büyük sözleşmelere sahip olan SpaceX’in CEO’su konumunda.

Geçen ay Musk, yasa tasarısı hakkında sadece “hayal kırıklığına uğradığını” söylemişti. Ancak son açıklamaları bu ilk eleştiriye kıyasla çok daha sert bir tutum ortaya koyuyor.

Bütçe paketi, Trump’ın ilk başkanlık döneminde 2017 yılında onaylanan vergi indirimlerinin süresini uzatmayı ve kampanyasında vadettiği yeni vergi indirimlerini eklemeyi amaçlıyor. Ayrıca sınır güvenliği, sınır dışı işlemleri ve ulusal güvenlik için 350 milyar dolarlık büyük bir bütçe artışı içeriyor.

Federal hükümetin vergi gelirlerindeki kayıpları telafi etmek ve 36 trilyon dolara ulaşan ulusal borç yükünü artırmamak için Cumhuriyetçiler, bazı sosyal yardım programlarına bağımlı Amerikalılar için iş şartı getirmeyi planlıyor.

Musk’ın paylaşımı, Trump’ın bu yasayı 4 Temmuz’a kadar imzalayabilmesini sağlamakla görevli Senato Çoğunluk Lideri John Thune için yeni bir engel oluşturdu. Güney Dakota’lı Cumhuriyetçi liderin elinde yalnızca 53 sandalyelik dar bir çoğunluk bulunuyor.

Senato’nun en katı mali disiplin savunucularından iki isim hızla Musk’a destek verdi. Kentucky Senatörü Rand Paul, X’te “Daha iyisini yapabiliriz ve yapmalıyız” diye yazdı. Utah Senatörü Mike Lee ise “federal harcamaların aşırıya kaçtığını”, enflasyonu tetiklediğini ve “devleti silah haline getirdiğini” belirtti.

Yine de Trump, Cumhuriyetçi tabanda güçlü bir sadakate sahip. Sonuçta, onun görüşü belirleyici olabilir.

Beyaz Saray basın sözcüsü Karoline Leavitt, Musk’ın eleştirilerini önemsemediklerini belirtti:
“Başkan, Elon Musk’ın yasa hakkındaki görüşünü zaten biliyor. Yaptığı paylaşım, başkanın fikrini değiştirmiyor.” dedi.

Cumhuriyetçi Parti içindeki gerilim, Demokratları memnun etti. Demokratlar kendilerini nadir görülen bir şekilde Musk’la aynı safta buldu. Cumhuriyetçilerin Medicaid, gıda yardımları ve yeşil enerji yatırımlarını keserek 4,5 trilyon dolardan fazla vergi indirimi sağlamaya çalışmasına karşı güçlü bir siyasi mücadele veren Demokratlar, ülkede birçok milletvekilinin öfkeli halk toplantılarında zor anlar yaşadığına dikkat çekti.

Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Hakeem Jeffries, Musk’la ilgili olarak “Tamamen aynı fikirdeyiz.” dedi. Jeffries, Kongre binasında düzenlediği basın toplantısında Musk’ın paylaşımının poster boyutundaki bir çıktısının yanında poz verdi.

Musk daha önce bir yasa tasarısıyla ilgili bu denli güçlü bir tavır aldığında tablo oldukça farklıydı. Seçimden sonra etkisi artmış, Trump kendisine Teksas’taki bir roket testine katılarak destek vermiş ve DOGE (Government Efficiency Department) biriminin başına getirmişti.

Geçiş döneminde, hükümetin kapanmasını önleyecek bir yasa tasarısına karşı kamuoyu oluşturmaya başlamış, X üzerinden defalarca paylaşım yapmıştı. Ardından Trump da konuya dahil olmuş, Cumhuriyetçilere iki partili anlaşmadan geri çekilmeleri çağrısı yapmıştı. Nihayetinde yasa yapıcılar yeni bir anlaşma üzerinde uzlaşmıştı.





Kaynak:https://apnews.com/article/elon-musk-trump-tax-spending-bill-abomination-157b8733b60c343a5f8e551ffc887bf3