Yapay Zeka
5/11/2025

Google, enerji açısından yoğun kaynak tüketen YZ veri merkezlerinin Dünya’daki enerji kısıtlamalarını aşmak için radikal bir fikir ortaya koydu: YZ çiplerini Güneş enerjisiyle çalışan uydulara yerleştirmek. Şirketin “Project Suncatcher” adını verdiği bu yeni “moonshot” projesi, uzay tabanlı veri merkezleri kurmayı ve 24 saat boyunca kesintisiz güneş enerjisiyle çalışmayı amaçlıyor. Google’ın Paradigms of Intelligence biriminden kıdemli direktör Travis Beals, “Gelecekte YZ hesaplamasını ölçeklendirmek için en uygun yer uzay olabilir.” ifadelerini kullandı.
Google’ın paylaştığı ön baskı makalesine göre, proje kapsamında Tensor Processing Unit (TPU) işlemciler, Güneş panelleriyle donatılmış uydularda yörüngeye yerleştirilecek. Panellerin, Dünya yüzeyindekilere kıyasla sekiz kat daha fazla verim sağlayabileceği öngörülüyor ancak veri merkezleriyle rekabet edebilmek için uydular arasında saniyede onlarca terabit hızında veri bağlantısı kurulması gerekiyor. Google, uyduların birbirine birkaç kilometre veya daha az mesafede uçabileceğini öne sürüyor; bu da çarpışma ve uzay enkazı riskini artıran teknik bir zorluk anlamına geliyor.
Bir diğer engel, donanımın uzaydaki yüksek radyasyon seviyelerine dayanıklılığı. Google, Trillium TPU’larını beş yıllık görev ömrüne denk gelen radyasyon dozuna maruz bırakarak test etti ve işlemcilerin kalıcı bir arıza göstermediğini açıkladı.
Ekonomik açıdan bakıldığında, uzayda veri merkezi kurmanın bugünkü koşullarda maliyetli olduğu belirtiliyor ama Google’ın analizine göre, 2030’ların ortalarına gelindiğinde, uzay tabanlı bir merkezin kilovat başına enerji maliyeti, Dünya’daki veri merkezleriyle yaklaşık aynı seviyeye gelebilir. Şirket, Planet adlı uzay teknolojileri firmasıyla ortaklaşa çalışarak 2027’de iki prototip uyduyu yörüngeye fırlatmayı planlıyor.
Google, Project Suncatcher’ı sadece bir enerji çözümü olarak değil, aynı zamanda sürdürülebilir YZ altyapısına geçişte yeni bir paradigma olarak tanımlıyor.
Kaynak: https://www.theverge.com/news/813894/google-project-suncatcher-ai-datacenter-satellites