Teknoloji
15/9/2025
Retro kaset bantlar yeniden gündeme gelirken, bu kez DNA tabanlı bir dönüşüm dikkat çekiyor. DNA daha önce bilgi depolama ortamı olarak kullanılmıştı, ancak araştırmacılar şimdi 1980’lerin kaset estetiğini ve pratikliğini DNA teknolojisiyle birleştirerek DNA kaset adını verdikleri yeni bir format geliştirdi.
Çin’in Guangdong kentindeki Southern University of Science and Technology’den Xingyu Jiang ve ekibi, sentetik DNA moleküllerini plastik bir banda basarak kaseti üretti. Jiang, “Dizisini tasarlayabiliyoruz; DNA bazlarının (A, T, C, G) sırası bilgisayardaki 0 ve 1’ler gibi dijital bilgiyi temsil ediyor.” diyerek sistemin mantığını açıkladı. Söz konusu yöntem sayesinde metin, görsel, ses veya video fark etmeksizin her tür dijital dosya DNA kasete kaydedilebiliyor.
Daha önceki DNA depolama tekniklerinde veriye erişim oldukça zordu. Ekip sorunu aşmak için banda bir dizi barkod ekledi. Jiang süreci şöyle anlattı: “Bu süreç kütüphanede kitap bulmaya benziyor. Önce kitabın bulunduğu rafı bulmamız gerekiyor, ardından o raftaki kitabı tespit ediyoruz.”
Bant ayrıca araştırmacıların “kristal zırh” olarak adlandırdığı zeolitik imidazolat kaplama ile güçlendirildi. Bu kaplama DNA bağlarının bozulmasını engelliyor ve kasetin yüzyıllar boyunca veri kaybı olmadan dayanmasını sağlıyor.
Klasik bir kaset her yüzünde yaklaşık 12 şarkı depolarken, 100 metrelik DNA kaset çok daha farklı bir kapasite sunuyor: şarkı başına 10 megabayt üzerinden hesaplandığında, 3 milyardan fazla parça kaydedilebiliyor. Toplam kapasite 36 petabayt, yani 36.000 terabaytlık sabit diske eşdeğer.
Araştırma ekibinden Jiankai Li, DNA kasetin eski cihazlarla uyumlu olmadığını özellikle vurguladı: “Yeni kasetlerden birini eski tip bir Walkman’e koyarsanız anlamlı bir ses üretemez, çünkü DNA kaset selefinin manyetik sinyallerini kullanmıyor.” Li, açıklamasını şu benzetmeyle tamamladı: “Kasetimiz DNA molekülleri taşıyor. Başka bir deyişle, bir pikapta fotoğraf çalmaya çalışmak gibi olur — formatlar uyumsuz.”
Araştırmacılar, DNA kasetin yüksek veri yoğunluğu, uzun ömürlü saklama kapasitesi ve erişim kolaylığı ile arşivcilik ve dijital depolamada devrim yaratabileceğini belirtiyor. Böylece müzikten görsellere, yazılı metinlerden videolara kadar insanlığın ürettiği dijital içeriklerin çok küçük bir fiziksel alanda binlerce yıl korunabileceği öngörülüyor.
Kaynak: https://www.newscientist.com/article/2495758-dna-cassette-tape-can-store-every-song-ever-recorded/