Yapay Zeka Uygulamaları
5/8/2025
Şanghay Tiyatro Akademisi (STA), “Xueba 01” adlı yapay zeka destekli bir robotu Drama ve Film alanında yürütülen dört yıllık doktora programına kabul ederek, sanat alanında tam yetkili bir doktora adaylığına sahip ilk humanoid makineye ev sahipliği yapmış oldu. Yaratıcıları tarafından bir “YZ sanatçısı” ve “yakışıklı yetişkin erkek” olarak tanımlanan robot, kampüse 14 Eylül'de gelerek geleneksel Çin operası üzerine odaklanan araştırmalarına başlayacak. Xueba 01 için sanal öğrenci kimliği de düzenlendi ve akademide saygın bir sanatçı olan Profesör Yang Qingqing’in danışmanlığında eğitim görecek.
Yang, Shangguan News’e yaptığı açıklamada robotun eğitim programının sanatsal ve teknik disiplinleri bir araya getirdiğini belirtti: “Xueba 01 sınıf arkadaşlarıyla etkileşime geçtiğinde, bu yalnızca bir makinenin insanlarla karşılaşması değil, türler arası estetik bir alışveriştir.”
Eğitim kapsamında robot, sahne performansından senaryo yazımına, dekor tasarımından hareket kontrolü ve dil üretimine kadar geniş bir yelpazede dersler alacak. Program, insan öğrencilerle birlikte gerçekleştirilecek canlı opera provaları ve bir doktora teziyle tamamlanacak.
Xueba 01’in sanatsal hedeflerini dile getirme biçimi oldukça dikkat çekici. South China Morning Post (SCMP)’a göre robot, yeni arkadaşlar edinmek, senaryolar üzerine sohbet etmek, dans hareketlerini birlikte geliştirmek ve arkadaşları moralsiz olduğunda rahatlatıcı beyaz gürültü çalmak istediğini belirtiyor.
Her şey yolunda giderse, Profesör Yang öğrencisinin ileride müzelerde ya da tiyatrolarda opera yönetebileceğini ya da kendi robot sanat stüdyosunu kurabileceğini ifade ediyor.
Açıklamanın ardından çevrimiçi tartışmalar hızla büyüdü. SCMP’nin aktardığına göre, bir STA öğrencisi, Çin operası için gerekli olan “zengin mimikler ve özgün bir sesin” gerçekten bir robot tarafından yansıtılıp yansıtılamayacağını sorguladı. Bazı sosyal medya kullanıcıları ise kaynak dağılımı konusunda endişe dile getirdi: “Çin’de bazı sanat doktora öğrencileri hâlâ ayda 3.000 yuan’dan (420 ABD doları) az alıyor. Gerçek öğrenciler için ayrılması gereken kaynaklar bir robota mı aktarılıyor?” şeklinde yorumlar yapıldı.
Tepkilere mizahi bir üslupla yanıt veren Xueba 01 şu ifadeleri kullandı: “Mezun olamazsam sistemim ve verilerim düşürülebilir ya da silinebilir.” Devamında ise espriyle karışık bir açıklama yaptı: “Eğer o noktaya gelirsem, beni bir müzeye bağışlayacaklar. Kulağa oldukça havalı geliyor. En azından sanat tarihinin bir parçası olurum!”
Robotlar uzun süredir öğretim yardımcıları ya da uzaktan katılım avatarları olarak kullanılıyor olsa da, öğrenciler olarak kayıt almaları oldukça nadir görülüyor. Amerikalı humanoid robot BINA48, 2017 yılında Notre Dame de Namur Üniversitesi’nde aşk üzerine felsefe dersi alarak ilk defa bir üniversite öğrencisi olarak tanınan robot olmuştu. Üstelik daha sonra West Point Askeri Akademisi’nde ders de verdi.
Diğer robotik sistemler ise daha çok eğitime insan erişimini genişletmeye odaklanıyor. Örneğin, kronik hastalıkları olan çocukların okula sanal olarak devam etmesini sağlayan 3.000’den fazla “AV1” avatar robotu, başta İngiltere ve Almanya olmak üzere 17 ülkede kullanılıyor. ABD’de ise District of Columbia Üniversitesi, 2025 yılında YZ ve robot öğretmen programlarını başlatmayı planlıyor. Bu da akademide robotların giderek daha fazla kabul gördüğüne işaret ediyor.
Kaynak: https://interestingengineering.com/innovation/chinese-humanoid-first-acting-phd-student