Yapay Zeka, Bir Şirketin Sizi İşe Alıp Almaması Gerektiğini Yüzünüzden Saptayabiliyor

Kredi notunun mahremiyetini aşan bir döneme giriliyor; şirketlerin artık yalnızca bir kişinin yüzüne bakarak işe alım kararları verebileceği öne sürülüyor. The Economist tarafından gündeme getirilen, Pennsylvania Üniversitesi (UPenn) araştırmacılarının yürüttüğü yeni çalışma, YZ’nin yalnızca yüz özelliklerini analiz ederek güvenilir kişileri tespit edip edemeyeceğini araştırıyor. Etik açıdan tartışmalı bazı önceki çalışmaları temel alan ekip, YZ’nin yüz analizi yoluyla insanların önemli kişisel özelliklerini doğru biçimde tahmin edebildiğini, hatta saygı ve güven gibi finansal başarıyla bağlantılı ölçütleri bile belirleyebildiğini ileri sürüyor.

Araştırmacılar, geçmişteki yüz temelli kişilik tespit çalışmalarından eğitilmiş bir YZ sistemi kullanarak LinkedIn’den toplanan 96.000 MBA mezununa ait vesikalık fotoğrafları inceledi. Sistem, fotoğraflardan beş temel kişilik özelliğini (açıklık, sorumluluk, dışadönüklük, uyumluluk ve duygusal dengesizlik) çıkardı. Elde edilen kişilik profilleri daha sonra bu bireylerin kariyer sonuçlarıyla karşılaştırıldı ve araştırmacılar, yüz taramalarından elde edilen özelliklerle iş piyasasındaki başarı arasında anlamlı bir ilişki bulduklarını iddia etti. Bulgulara göre dışadönüklük, maaş açısından “en güçlü pozitif belirleyici” olurken, açıklık özelliği düşük maaş alma olasılığıyla ilişkilendirildi. Ekip, makine öğrenimi algoritmalarının yüz özellikleri ile gerçek dünya başarısı arasında korelasyon kurabildiğini savunuyor.

Araştırmanın yarattığı etki tartışmalı çünkü bu yaklaşım, yalnızca bir yüz taramasıyla bir kişinin işe alınma, kredi alma ya da araç kiralama gibi temel fırsatlara erişimini belirleyebilecek bir algoritmayı akla getiriyor. The Economist, finansal başarının her şeyden önce geldiği günümüz dünyasında şirketlerin “böyle bir sistemi uygulamak için güçlü bir teşviğe sahip olacağını” belirtiyor. Yine de, söz konusu sistemlerin korunan demografik özelliklere göre ayrımcılık yapmaması gerektiği vurgulanıyor.

Bununla birlikte, 2025 itibarıyla bu tür teknolojilerin bazı versiyonları çoktan kullanılmaya başlanmış durumda. ABD’de birkaç eyalet, ehliyet doğrulamasında YZ tabanlı yazılımlar kullanıyor ve yüz farklılıklarına sahip bireylerin bu sistemler nedeniyle ciddi mağduriyetler yaşadığı bildiriliyor. Birleşik Krallık’ta ise Metropolitan Polisi, YZ yüz tanıma sistemi sayesinde “yalnızca yüzde 0,5 yanlış pozitif oranıyla” rekor sayıda gözaltı gerçekleştirdiğini açıkladı ancak oran, düşük görünse de pratikte oldukça yüksek bir hata payına işaret ediyor.

Araştırmanın yazarları, “Yüz tanıma teknolojisinin gelecekte yaygınlaşması, bireyleri yazılım kullanarak yüz görüntülerini değiştirmeye veya kozmetik müdahaleler yoluyla fiziksel görünümlerini dönüştürmeye motive edebilir.” ifadesini kullandı. Şu anda, araştırmanın aşırı hevesli teknoloji şirketleri tarafından ticari uygulamalara taşınıp taşınmayacağı bilinmiyor; ancak son dönemde ortaya çıkan girişimlere bakıldığında, uzmanlar bunun çok da uzak bir olasılık olmadığını belirtiyor.

‍

‍

‍

‍

Kaynak: https://futurism.com/future-society/facial-recognition-ai-prejudice