Piyasa Analisti: Yapay Zeka Balonu, Dotcom Döneminden 17 Kat, 2008 Krizini Yaratan Mortgage Balonundan 4 Kat Daha Büyük

Kıdemli bir piyasa analistine göre yapay zeka sektörü yalnızca bir balon değil, şimdiye kadar piyasaların gördüğü en büyük ekonomik balon, adeta “balonların balonu.” O kadar devasa ki küresel ekonominin tamamı üzerinde bir gölge oluşturuyor.

İddialar ortaya atılırken, Associated Press, OpenAI’nin değerlemesinin 500 milyar dolara ulaştığını ve henüz hiç kâr etmemesine rağmen tarihin en değerli girişimi haline geldiğini bildirdi ancak bağımsız araştırma şirketi Macrostrategy Partnership’ten analist Julien Garran, yatırımcılarını yapay zeka sektöründen uzak durmaları konusunda uyarıyor. Ona göre bu noktadan sonra yatırımcılar “azalan getiriler duvarına sert şekilde çarpacak” ve piyasalar büyük bir ekonomik sarsıntıya doğru ilerliyor.

Yapay zekayı destekleyen argüman basit: Teknoloji, şu anda hayal bile edilemeyecek ölçekte dünyayı dönüştürecek, sanayi ve ekonomileri kökten değiştirecek. Özellikle tıp alanındaki gelişmeler, bu dönüşümün mümkün olabileceğine dair umut veriyor fakat Garran, yapay zekanın günlük hayattaki etkisinin hâlâ sınırlı olduğuna dikkat çekiyor. Google’ın Gemini modeli, geleneksel arama motorlarının yerini almaya çalışırken, sürekli çıkan “not alayım mı” veya “özetleyeyim mi” uyarıları kullanıcıları yormaya başladı. Sosyal medyada yayılan YZ kaynaklı bilgi kirliliği, teknolojinin devrimsel değil, giderek bunaltıcı bir hâle geldiğini gösteriyor.

Yatırımcılar şimdiye dek bu devrime inandı ve hükümetler de bu yönelime katıldı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, “Ulusal yenilenme on yılı” olarak tanımladığı dönemde “Yapay Zekayı Hızlandırma Planı” hazırladı. ABD Başkanı ile yaptığı görüşmede “Teknoloji Refahı Anlaşması” imzalayarak, Google ve Microsoft gibi devlerin milyarlarca dolarlık YZ yatırımlarını İngiltere’ye çekti ancak  yatırımların ortasında tek bir soru büyüyor: Tüm para gerçekten dönüştürücü bir şey üretebilecek mi? Eğer yapay zeka “balonu” patlarsa, etkisi 2008 finansal krizinden bile ağır olabilir.

Macrostrategy Partnership tarafından hazırlanan yatırım notunda Garran, yapay zeka balonunun 2008’deki mortgage krizini tetikleyen subprime balonundan 4 kat, dotcom dönemindeki internet balonundan ise 17 kat daha büyük olduğunu öne sürdü. Analistin hesaplamalarına göre, düşük faiz oranları ekonomide ciddi bir yanlış tahsise neden oldu. Garran, ekonomideki “Wicksell farkı” kavramını kullanarak yapay zeka, gayrimenkul, girişim sermayesi ve NFT’leri kapsayan geniş bir GSYİH(Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) açığı hesapladı. 2008 öncesinde bu oranın GSYİH’nin yüzde 18’i civarında olduğunu ancak bugün yüzde 65’e ulaştığını belirtiyor ve bu son derece çarpıcı bir fark.

Garran, yapay zekanın üretkenlik potansiyelinin de abartıldığını savunuyor. Bir yazılım şirketinde yapılan araştırmaya göre, YZ’nin görev tamamlama oranı yüzde 1,5 ile yüzde 34 arasında değişiyor, üstelik başarılı olduğu görevlerde bile aynı performansı sürdüremiyor. ABD Ticaret Bakanlığı verilerine dayanan başka bir çalışmaya göre de büyük şirketlerin YZ adaptasyon oranı düşüyor.

Garran, “LLM’lerin (büyük dil modelleri) azalan getiriler noktasına tam olarak ne zaman ulaşacağını bilmiyoruz, çünkü dilin istatistiksel karmaşıklığını ölçebilecek bir ölçütümüz yok.” diyerek, “Eğer geliştiriciler önceki modelden 10 kat daha pahalı, 20 kat daha fazla işlem gücü kullanan ama çok daha iyi sonuç vermeyen bir model yayınlarsa, o zaman duvara çarpmışız demektir.” ifadelerini kullandı.

Ayrıca Garran, YZ modellerini en sık kullanan kullanıcıların, şirketlere ödediklerinden daha fazla işlem maliyeti yarattığını vurguluyor. Hatta kullanıcıların çoğunun uygulamaları ücretsiz kullandığını da hatırlatıyor. Analist, balonun patlaması halinde ekonominin “yatırım saatimizde 4. bölgeye denk gelen deflasyonist bir çöküşe sürüklenebileceğini” belirterek finans dünyasına sert bir uyarıda bulundu.

Garran’ın firması uzun süredir yapay zekaya karşı temkinli bir yaklaşım sergiliyor ve yatırımcılara aşırı yatırım yapmamalarını tavsiye ediyor ama son rapor, piyasalardaki havanın değişmekte olduğuna işaret ediyor. Artık yatırımcılar, hükümetler ve teknoloji devleri arasında giderek daha fazla kişi, “Yapay Zeka Devrimi” söyleminin abartılmış olabileceğini düşünüyor.

Belki yapay zeka dünyayı değiştirecek ama herkesin düşündüğü şekilde değil.

‍

‍

‍

‍

Kaynak: https://www.pcgamer.com/software/ai/fabulous-news-everyone-market-analyst-says-the-ai-bubble-is-17x-bigger-than-the-dotcom-goldrush-and-4x-larger-than-the-subprime-bubble-that-caused-the-2008-crash/