Yapay Zeka
7/2/2025
ABD Temsilciler Meclisi'nde iki partiden destek gören bir yasa tasarısı, Çin menşeli yapay zeka uygulaması DeepSeek’in federal hükümete ait cihazlarda yasaklanmasını öngörüyor. Tıpkı popüler sosyal medya platformu TikTok için alınan benzer önlemler gibi, bu uygulamanın da ABD'nin ulusal güvenliği için bir tehdit oluşturabileceği savunuluyor.
New Jersey’den Demokrat Temsilci Josh Gottheimer ve Illinois’ten Cumhuriyetçi Temsilci Darin LaHood, "No DeepSeek on Government Devices Act" (Hükümet Cihazlarında DeepSeek'e Yer Yok Yasası) adı verilen bu yasa teklifini Perşembe günü sundular. Yasaya göre, federal çalışanların Çin merkezli bu yapay zeka uygulamasını devlet tarafından sağlanan cihazlarda kullanmaları yasaklanacak. Milletvekilleri, Çin hükümetinin bu uygulamayı gözetleme ve dezenformasyon yayma amacıyla kullanabileceğine işaret ederek, DeepSeek'in ABD hükümet ağlarına sızmasına izin verilmemesi gerektiğini vurguladı.
Demokrat Temsilci Gottheimer, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Çin Komünist Partisi, ulusal güvenliğimizi tehdit etmek, zararlı dezenformasyon yaymak ve Amerikalılar hakkında veri toplamak için elindeki her aracı kullanacağını açıkça ortaya koymuştur. Hükümet yetkililerimizin cihazlarına sızmalarına ve ulusal güvenliğimizi tehlikeye atmalarına izin veremeyiz."
Bu yasa teklifi, Çinli bir yazılım şirketinin geçtiğimiz Ocak ayında yayımladığı DeepSeek yapay zeka modelinin, OpenAI, Meta, Alphabet ve diğer Amerikan firmalarının geliştirdiği modellerle rekabet edebilir seviyeye ulaştığını açıklamasının ardından gündeme geldi. DeepSeek’in bu başarıyı Amerikalı rakiplerinden çok daha düşük bir maliyetle elde ettiğini iddia etmesi, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Söz konusu durum, hem Washington’da hem de Silikon Vadisi’nde endişelere yol açtı ve yasa koyucular ile teknoloji yatırımcıları arasında hararetli tartışmalara neden oldu.
ABD ve Çin arasındaki teknolojik rekabetin giderek arttığı bir dönemde, Washington yönetimi Çin’e yönelik çeşitli kısıtlamalar getirmiş durumda. Son yıllarda, ABD hükümeti Çin'den ithal edilen birçok ürüne gümrük vergileri uygularken, Huawei gibi Çin merkezli teknoloji şirketlerinin devlet sistemlerinde kullanılmasını yasakladı. Ayrıca, ileri düzey mikroçiplerin Çin’e ihracatına yönelik ciddi kısıtlamalar getirdi. Bu çipler, en gelişmiş yapay zeka modellerinin eğitilmesi için hayati öneme sahip olduğundan, bu yasak Çin’in YZ alanındaki ilerlemesini sınırlamayı amaçlıyor.
ABD Kongresi, TikTok’un Çinli ana şirketinden ayrılmasını ya da ülke çapında yasaklanmasını zorunlu kılan bir düzenlemeyi geçtiğimiz yıl onaylamıştı. Ancak bu politika şu an için askıya alınmış durumda. Eski Başkan Donald Trump, ilk başkanlık döneminde TikTok’u yasaklamayı öneren ilk liderlerden biri olmuştu. Trump, geçtiğimiz ay bu konuda yeni bir başkanlık kararnamesi imzalayarak uygulamanın yasaklanmasına yönelik yasal süreci uzattı. Öte yandan, mevcut ABD Başkanı Joe Biden, 2023 yılında TikTok’un federal hükümete ait cihazlarda kullanılmasını yasaklayan bir düzenlemeyi onayladı.
Cumhuriyetçi Temsilci Darin LaHood, DeepSeek'e yönelik yasa tasarısının önemini vurgularken şu ifadeleri kullandı:
"Çin Komünist Partisi ile süren teknoloji yarışını kaybetme lüksümüz yok. Bu sağduyulu ve iki partili yasa tasarısı, federal çalışanların telefonlarında bu uygulamanın kullanılmasını yasaklayarak, şirketin erişim sağlamak için kullanabileceği arka kapıları kapatacaktır. Kongre’nin, Amerikalıların verilerini koruması ve yapay zeka alanında Amerikan liderliğini güvence altına alması hayati önem taşıyor."
Tasarı, DeepSeek’i ve bu yapay zeka uygulamasını geliştiren Çin merkezli High-Flyer adlı hedge fonuna bağlı diğer YZ uygulamalarını doğrudan hedef alıyor. Ancak yasa metni, ulusal güvenlik ve akademik araştırmalar için belirli istisnalar içeriyor. Bu istisnalar sayesinde, federal çalışanların DeepSeek’i inceleyerek güvenlik açıklarını araştırmalarına izin verilecek.
Bazı Kongre üyeleri ise daha katı önlemler alınmasını savunuyor. Geçtiğimiz hafta Missouri'den Cumhuriyetçi Senatör Josh Hawley, Çin menşeli tüm yapay zeka teknolojilerinin ithalat ve ihracatını yasaklayan daha geniş kapsamlı bir yasa tasarısını sundu. Hawley, ulusal güvenlik endişelerini gerekçe göstererek, ABD’nin Çin menşeli YZ teknolojilerine yönelik daha sert önlemler alması gerektiğini belirtti.